دندان دائمی کودکان و اهمیت چگونگی رشد آنها

دندان دائمی کودکان

دندان دائمی کودکان و نکات طلایی در نگهداری از این دندان های و آموزش های صحیح به بچه ها برای رعایت نکات مراقبتی و بهداشتی از دهان و دندان دارای اهمیت بالایی است . جالب است بدانید در زمانی‌که فقط دندان‌های شیری در دهان فرد می‌باشد، اصطلاحاً به آن «دوره دندانی شیری» (از تولد تا حدود ۶ سالگی) و در صـورتــی‌که هم دنـدان‌های شیــری و هم دندان‌های دائمــی در دهـان باشنــد، به آن «دوره دنـدانـی مختلـط» (از حدود ۶ سالگی تا ۱۲ سالگی) و در صورتی که فقط دندان‌های دائـمی در دهـان باشند، به آن «سیستم دندانی دائمی» گفته می‌شود .

دندان‌های دائمی به تعداد ۳۲ عدد می‌باشد که اولین آن در ۶ سالگی رویش می‌یابد و دندان‌های عقل آخرین گروه از دندان‌ها می‌باشند که در محدوده سنی ۱۸ تا ۲۰ سالگی رویش می‌یابند.

رویش اولین دندان دائمی کودکان

اولین دندان دائمی کودکان حدود ۶تا ۷ سالگی رویش می کند. و آن دندان آسیایی بزرگ اول فک پایین است که پشت دندان های شیری رویش می کند. و به مرور زمان دندانهای دیگر دایمی رویش نموده تا در سن ۱۱ تا ۱۳ سالگی تمام دندان های شیری افتاده و دندان های دایمی جایگزین می شود.

اکثر والدین تصور می کنند که اولین دندان آسیایی که در پشت دومین دندان شیری می روید به این علت است که جانشین دندان شیری نشده است ،شیری است. درحالی که این تفکر صحیح نیست و این دندان که در سن ۶ تا ۷ سالگی در عقب دندان های شیری رویش می کند دایمی است، و چون در این سن کودک اهمیت چندانی به رعایت بهداشت دهان خود نمیدهد به همین دلیل بیشترین میزان پوسیدگی در بین دندان های دایمی مربوط به همین دندان است.

لذا توجه داشته باشید دندانی که در سن ۶ تا ۷ سالگی در پشت آخرین دندان شیری میروید دایمی است و نسبت به سالم ماندن آن وسواس بیشتری نشان دهید.

دوره دندانی مختلط چیست؟

همانطور که در ابتدا اشاره کوتاهی داشتیم در حدود سن شش سالگی، داخل استخوان فک همه ما در زیر دندان های شیری، جوانه و رویش دندان دائمی آغاز میشود. هنگامی که کودک بزرگ می شود این جوانه ها هم رشد کرده  و به آرامی شروع به حرکت می کنند. در حین حرکت دندان های دائمی در نیامده، ریشه دندان های شیری هم در آستانه تحلیل قرار می گیرند و از بین می روند. در اینجا است که ما با پدیده لق شدن دندان روبرو می شویم. از زیر دندان لق شده ، دندان دائمی بیرون می زند.

حتما بخوانید : تاخیر در رویش دندان شیری چه علتی دارد ؟

ما به دندان های ۱ تا ۵  در هر نیم قوس فکی که جایگزین دندان های شیری می شوند دندان های دائمی جانشین می گوییم. و به این دوره هم دوره دندانی مخلتط گفته میشود. در نهایت مجموعه ای از ۳۲ دندان دائمی جایگزین دندان های شیری می شوند. ۱۶ دندان دائمی در فک بالا و ۱۶ دندان دائمی در فک پایین.

کج در آمدن دندان دائمی کودکان

بین دندان های شیری و دایمی از لحاظ جنس و مقاومت به پوسیدگی ، شکل و غیره رابطه معنی داری اعلام نشده است. ممکن است کودک دندان های شیری محکم و بدون پوسیدگی داشته باشد ،در حالی که دندان های دایمی او مستعد پوسیدگی و به شدت دچار پوسیدگی شوند و یا بالعکس

گاهی در شرایطی که دندان شیری کودک نیفتاده یکی از دندانهای دایمی او کج از کنار دندان شیری سر می زند که والدین را نگران می کند . درحالت عادی رویش دندان های دایمی که در زیر دندانهای شیری قرار دارند به ریشه دندان شیری فشار آورده و رفته رفته باعث خورده شدن و تحلیل ریشه دندان شیری شده و وقتی دندان شیری بدون ریشه شد، افتاده و دندان دایمی سر میزند.

گاهی دندان دائمی کودکان که شروع به رویش می کند بنا به دلایلی در مسیر اصلی خود نبوده و دندان دایمی مسیری انحرافی طی می کند و ریشه دندان شیری سالم باقی می ماند.  و دندان دایمی از کنار دندان شیری سر میزند،بدون آنکه دندان شیری افتاده باشد. این پدیده در مورد دندان های شیری قدامی پایین که دندان دایمی از پشت آنها سر میزند شایع تر است.

عوامل موثر در تاخیر رویش دندان دائمی کودکان

یکی از نگرانی های والدین و علت مراجعه آنان به دندانپزشک کودکان تاخیر در رویش دندان دائمی کودکان است ، این سوال برای والدین ایجاد میشود که چرا دندان های بچه ها با تاخیر رویش پیدا میکنند و اینکه چرا زمان رویش در بچه ها با یکدیگر متفاوت است ، به همین دلیل بهتر است به این نکات توجه داشته باشید :

۱- تغذیه:

مهمترین نکته در تاخیر رویش دندان های دائمی، تغذیه از زمان نوزادی می باشد. معمولا کودکانی که از شیر مادر تغذیه نکرده اند دیرتر از کودکان دیگر دندان در می آورند این مسئله در رویش دندان های دائمی نیز بی تاثیر نیست. همچنین برخی از کودکان به اصطلاح بد غذا هستند و مواد لازم را برای رویش دندان ها و استخوان ها به خوبی دریافت نمی کنند. جدا از این موارد رویش دندان های دائمی در کودکان فقیر نیز آهسته تر از کودکان دیگر است. تغذیه نا سالم و نا کافی سبب این اتفاق می شود.

۲- بیماری:

برخی از بیماری ها در کودکان سبب می شود رویش دندان های آنها به تاخیر بیافتد. البته این مورد همیشه رخ نمی دهد. همه ما می دانیم هورمون ها نقش اساسی در بدن ایفا می کنند. هورمون ها اگر دچار مشکل شوند بر تمام نقاط بدن می توانند تاثیر گذار باشند. بر اساس تحقیقات انجام شده مشکلات هورمونی تاثیر بسزایی در بیماری های دهان و دندان دارند. این مورد در زمان بارداری به خوبی دیده شده است. هورمون ها نقش تاثیر گذاری در رشد دندان ها دارند. مشکلات تیروئید و هیپوفیز می تواند رشد دندان های دائمی را به تاخیر بی اندازد.

۳- وضعیت زمان نوزادی:

بر اساس تحقیقات انجام شده کودکانی که در زمان نوزادی، زودرس بوده اند، رویش دندان هایشان تاخیر دارد. البته این مورد همیشه رخ نمی دهد اگر نوزادان زودرس تغذیه با کیفیت و مناسبی داشته باشند در آینده مشکلی آنها را تهدید نخواهد کرد. همچنین نوزادانی که با وزن کم متولد می شوند می توانند در آینده در معرض این مشکل باشند.

حتما بخوانید : آیا ارتودنسی در بارداری با مشکلات همراه است ؟

۴- جنسیت کودکان:

کودکان پسر در برابر کودکان دختر معمولا دیرتر دندان در می آورند. همچنین دختران سریعتر از پسر ها صحبت می کنند و به سن بلوغ می رسند. معمولا  بین ۴ الی ۶ ماه دندان کودکان دختر زودتر از پسر ها رویش پیدا می کند.

۵- عامل ژنتیک:

یک دیگر از عوامل تاثیر گذار بر رویش دندان های دائمی عامل ژنتیک می باشد. بعضی از ژن ها باعث می شود تاخیر در رویش دندان های دائمی رخ دهد. البته نمی توان گفت این مورد خطرناک است. اگر والدین در کودکی به این مشکل بر خورده باشند احتمالا فرزندان آنها نیز دچار تاخیر در رویش دندان های دائمی خواهند شد.

به خاطر داشته باشید

تاخیر در رویش دندان دائمی کودکان و افتادن دندان شیری نشان دهنده بیماری یا مشکل پیچیده ای در بدن نیست و می تواند به دلیل یکی از موارد بالا باشد. به هر حال اگر تا سن ۸ سالگی هیچ کدام از دندان های شیری نیوفتاد باید به دندانپزشکی اطفال مراجعه کنید.

این نکته را به یاد داشته باشید رعایت بهداشت دهان و دندان در کودکان بسیار مورد اهمیت است و باید از زمانی که دندان های شیری در دهان رویش پیدا کرد آنها را مسواک زد. استفاده از مسواک نرم و خمیر دندان مخصوص کودکان که حاوی فلوراید است پیشنهاد می شود. عدم رعایت بهداشت دندان های شیری می تواند یکی از علل تاخیر در رویش دندان های دائمی باشد.