آیا می دانید پر کردن دندان کودکان چه باید هایی دارد ؟

پر کردن دندان کودکان

پر کردن دندان کودکان همانند پر کردن دندان بزرگسالان ممکن است به دلایل مختلفی به پر کردن نیاز داشته باشد، مانند پوسیدگی و خرابی دندان، شکستگی دندان، عدم رشد صحیح و بی‌نظمی دندان‌ها، بعد از پروسه‌ی عصب‌کشی دندان و یا برای ترمیم دندان‌هایی که دچار تغییر رنگ شدید شده اند. پرکردن دندان‌ها هم بر روی دندان‌های شیری و هم بر روی دندان‌های دائمی کودکان قابل انجام است.

با پر کردن دندان، سعی می‌شود که فرم و شکل دندان به حالت اولیه بازگردد و دندان مجددا کارایی قبلی خود را داشته باشد. دلایل مختلفی وجود دارند از جمله علل و عوامل زیر که باعث می‌شوند پر کردن دندان‌های شیری و دائمی کودکان ضرورت داشته باشد:

• پوسیدگی و خرابی دندان .

• آسیب یا ضربه خورن دندان‌ها که منجر به شکستن یا ترک خوردن دندان می‌شود.

• وجود نقایصی در شکل‌گیری یا رشد دندان‌ها که باعث می‌شود دندان‌ها کوچک شوند و یا شکل و فرم آن‌ها نامنظم باشد.

• عصب‌کشی دندان‌ها و درمان ریشه .

• پالپوتومی (برداشتن قسمتی از ریشه‌ی دندان) .

• تغییر رنگ و لک شدن دندان‌ها .

آیا دندان‌های شیری به پر کردن نیاز دارند؟

یکی از سوالات رایج در زمینه پر کردن دندان کودکان به خصوص دندان شیری آنها این است که آیا پرکردن این نوع دندان لازم است ، در جواب به این سوال باید بگوییم چند دلیل برای لزوم درمان پوسیدگی دندان شیری کودکتان وجود دارند، این دلایل عبارتند از :

• پر کردن دندان کودکان از گسترش عفونت جلوگیری می‌کند.
• لبخند و حالت دندان‌های کودکتان بر اعتماد بنفس او تاثیرگذار است.
• دنداهای شیری الگویی برای رویش دندان‌های دائمی هستند. در صورت افتادن یا کشیدن آنها بخاطر پوسیدگی، دندان‌های دائمی ممکن است در جای نامناسبی رشد کنند.
• دندان‌های شیری با آسان کردن کار جویدن، در تغذیه مناسب کودک نقش دارند.
• دندان‌های شیری به کودک کمک می‌کنند تا بهتر صحبت کند.
• دندان‌های شیری پوسیده می‌توانند بر رشد دندان‌های دائمی تاثیر گذار باشند.
• عدم درمان پوسیدگی دندان‌ها می‌تواند منجر به دندان درد شدید کودکان و شاید ایجاد آبسه دندان گردد.

مراحل پر کردن دندان کودکان چگونه است ؟

هرچند در ظاهر مراحل پر کردن دندان کودکان همانند والدین آنان است ، اما نیازمند ظرافت و دقت هایی است که تنها دندانپزشک کودک که دارای تجربه است ، میتواند از پس آن بربیاد ، پس به خاطر داشته باشید که برای این کار لازم است حتما با دندانپزشک کودک خود مشورت لازم و کافی را داشته باشید . این مراحل عبارتند از :

۱- آماده کردن کودک :

در مرحله اول و پیش از انجام روش پر کردن دندان کودکان لازم است آنان را آماده می‌کنند تا در یونیت دندانپزشکی احساس راحتی کنند. ممکن است گاز نیتروژن برای آنها استفاده شود، که این کار به سن و میزان استرس کودک بستگی دارد. گاز نیتروژن صددرصد ایمنی برای کودک دارد. این روش، شکل خفیفی از بیهوشی یا سدیشن است که به آنها کمک می‌کند تا ترسی نداشته باشند و در طول درمان راحت باشند. با روش گاز نیتروژن، کودک احساس راحتی دارد اما هوشیار است.

۲- معاینه دندانپزشکی :

در طی معاینه دندانپزشکی ، متخصص دندانپزشک محل و دندان هایی که دارای پوسیدگی‌ است را مشخص کند . عکس‌برداری دندان می‌تواند به مشخص ساختن نواحی پوسیده کمک کند. به همین دلیل است که دندانپزشک از شما متناسب با نیاز کودک شما یکی از انواع عکس دندان را میخواهد

۳- بی حسی :

متخصص دندانپزشک از بیحسی موضعی برای بی حس کردن دندانی که قرار است ترمیم کند ، استفاده خواهد کرد. ماده بی‌حسی از طریق یک آمپول به دندان وارد می‌شود، بنابراین دندانپزشک یک ژل بی حس کننده را روی لثه‌ها می‌زند تا هنگام وارد کردن آمپول دردی احساس نشود. این ژل به کودک شما کمک خواهد که درد آمپول را حس نکند و این یکی از مهم ترین اقداماتی است که برای طی روند درمان کاربردی است .

۴- برداشت پوسیدگی دندان :

هرگاه دندان بی حس شد، دندانپزشک پوسیدگی دندان کودکتان را با یک ابزار مخصوص تراش یا حفر کننده بر می‌دارد . دستیار دندانپزشک بوسیله یک ابزار دیگر آب و هر گونه چرک و آلودگی را خارج می‌کند تا دندان در طول مدت ترمیم تمیز و خشک بماند، و از این‌ رو کودکتان احساس راحتی خواهد کرد. در تمامی این مراحل نیز با کودک صحبت میشود تا او احساس ترس و گاها ناامنی را از خود دور کند

۵- پرکردن :

هرگاه پوسیدگی برداشته شد، دندانپزشک حفره باقی مانده را با یک ماده پرکننده‌ای مثل آمالگام (نقره‌ای) یا کامپوزیت (همرنگ دندان) پر می‌کند. بعد از قرارگیری ماده پرکننده، دندانپزشک از کودک می‌خواهد تا دندان‌ها را روی هم قرار دهد تا مطمئن شود که همه چیزی به خوبی انجام گرفته است. پس از یک شستشوی سریع، مراحل ترمیم کامل می شود. تکمیل این مراحل در حالت عادی معمولا بیش از نیم ساعت طول نمی‌کشد.

حتما بخوانید : علت تغییر رنگ کامپوزیت دندان چیست ؟

چگونه برای پر کردن دندان کودکان آنان را آماده کنیم

دندانپزشکان توصیه می کنند قبل از آوردن کودکان به مطب دندانپزشکی برای پر کردن دندان کودکان این آمادگی را در آنان ایجاد کنید . البته در درجه اول نیاز است خودتان آرام، خونسرد، و مثبت نگر باشید. در صورت ممکن تنها یکی از والدین که خونسردتر است همراه کودک برود. کافی است اطلاعات اساسی را در اختیار کودک خود قرار دهید، مانند اینکه، قرار است دندانپزشک قند و میکروب ها را از داخل بیرون بکشد. اصلاً درمان را به درد یا تنبیه ربط ندهید (اینکه اگر مسواک نزنی الان باید برای تنبیه به دندانپزشک مراجعه کنی!).

زیرا قرار نیست کودک هیچ دردی احساس کند. با استفاده از مقداری گاز خنده، فریز کردن موضعی، و نیز استفاده هدفون برای مشاهده تلویزیون می توان درمان را بدون درد و دلهره انجام داد. بودن یکی از والدین کنار کودک حین درمان می تواند به آرامش او کمک کند. گاز خنده می تواند برای کودکانی مفید باشد که قرار است همزمان چند دندان آنها پر شود زیرا می تواند از استرس و اضطراب کودک بکاهد، مقداری کاهش دهنده درد باشد، از درد سوزن بکاهد و به کودک کمک کند آرام بنشیند- البته این راهکار برای همه کودکان مناسب نیست.

پس از بازگشت از مطب، برخی کودکان از بی حسی اذیت می شوند. بهترین کار این است که به او اطمینان بدهید این احساس خیلی زود از بین خواهد رفت و مطمئن شوید با گاز گرفتن، خراشیدن، یا مکیدن لب، گونه یا زبان خودد، تا زمانی که هنوز بی حسی وجود دارد به خود آسیب نمی رساند.

پر کردن دندان کودکان با کدام مواد انجام می شود

بهتر است بدانید دو نوع ماده کلی برای پر کردن دندان کودکان وجود دارد که هر کدام دارای مزایا و معایبی است که در اینجا هر کدام از این موارد را با هم بررسی میکنیم :

۱- آمالگام

آمالگام ترکیبی از عناصر مختلف از جمله نقره است. از مواد آمالگام به خصوص برای پرکردن دندان‌های آسیاب در عقب دهان استفاده می‌شود. این دندان‌ها عملا نسبت به پوسیدگی و خراب شدن مستعد هستند چرا که دچار ساییدگی و یا شکستگی  (بر اثر جویدن یا گاز زدن غذای سخت) می‌شوند. در دو مورد است که استفاده از آمالگام برای پرکردن دندان‌ها ارجحیت دارد: زمانی که پوسیدگی دندان در دندان‌های عقبی ایجاد شده است و دوم زمانی که پوسیدگی دندان بسیار وسیع است و چند دندان را درگیر کرده است

الف- مزایا

• در ترمیم دندان‌ها، مهم‌ترین مزیت آمالگام بر سایر مواد پر کردن دندان این است که آمالگام بسیار قوی است و استحکام بالایی دارد.
• پر کردن دندان با آمالگام زمان کمتری وقت می‌برد.
• این مواد بسیار ارزانتر هستند.

ب – معایب

• یکی از نگرانی‌هایی که در مورد آمالگام وجود دارد این است که ماده‌ی جیوه‌ی موجود در آن به دندان آسیب بزند و عوارض جانبی ناخوشایندی را ایجاد کند.
• برای پر کردن دندان با آمالگام لازم است که میزان بیشتری از بافت سالم دندان تراشیده شود تا بتوان ماده‌ی امالگام را در داخل دندان قرار داد. این کار بدین منظور انجام می‌شود که دندانپزشک اطمینان حاصل کند که مواد قرار گرفته در دندان کاملا در جای خود محکم هستند و در برابر ساییدگی و استفاده‌ی مکرر از دندان مقاوم هستند.(پر کردن و ترمیم دندان کودکان )  

آمالگام دندان چقدر خطر دارد ؟

آمالگام یعنی مخلوط و ماده‌ٔ نقره‌ای رنگی که اغلب در پرکردگی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد، آمالگام نقره، جیوه، قلع و مس است. این ماده بیش از ۱۵۰ سال است که برای پر کردن حفره‌ٔ دندان‌های پوسیده استفاده می‌شود. بیشتر دندان‌پزشکان آمالگام را ماده‌ای در دسترس برای این ترمیم دندان‌ها تلقی می‌کنند، زیرا ثابت شده که ایمن است و در مقایسه با نوع همرنگ دندان که رزین کامپوزیت نام دارد کارآمدتر، ارزان‌تر و به‌صرفه‌تر است، فقط رنگ تیرهٔ آن ممکن است ظاهر زیبایی در دهان نداشته باشد.

همچنین با وجود برخی گفته‌ها و مخالفان ترمیم دندان با آمالگام، هیچ یک از تحقیقات انجام‌شده تاکنون ارتباط بیماری‌های مختلفی مثل ام‌اس، آسم و آلزایمر با آمالگام را تأیید نکرده است. بنابراین و بر اساس مطالعات، ترمیم آمالگام حاوی جیوه یا جیوه‌ٔ موجود در مواد پرکنندهٔ دندان خطری برای سلامت افراد ندارد، مگر در موارد بسیار نادری که بیمار به آن حساسیت دارد. پس اگرچه برخی از والدین همچنان نگرانند که این ماده‌ٔ پرکننده ممکن است برای کودک در حال رشد یا جنینی که در شکم دارند مضر باشد، اما تاکنون هیچ شواهدی برای آن ثبت نشده است.

۲- پرکردن دندان کودکان با کامپوزیت (مواد سفیدرنگ)

مواد سفیدرنگی که برای پر کردن دندان به کار می‌روند، اغلب با نام کامپوزیت رزینی نامیده می‌شوند.
این مواد شبیه به کوارتز (مخلوطی از پودر شیشه‌ای و رزین پلاستیکی) هستند و رنگ آن‌ها بسیار شبیه به رنگ طبیعی دندان است. این مواد در برابر نور آبی بسیار سفت و محکم می‌شوند.

الف – مزایا

• این مواد برای پرکردن دندان بسیار زیباتر و جذاب‌تر هستند چرا که رنگ انها بسیار شبیه به رنگ دندان است.
• برای پر کردن دندان با مواد کامپوزیتی، نیاز نیست که مقدار زیادی از دندان تراشیده شود و بنابراین آماده کردن دندان برای ترمیم کمتر طول می‌کشد.
• با استفاده از مواد کامپوزیتی می‌توان هر شکاف بسیار ریز یا کوچک روی دندان را هم پوشش داد و بدین ترتیب از گسترش پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کرد.

ب – معایب

• مواد کامپوزیتی نسبت به مواد نقره‌ای رنگ معمول گرانتر هستند.
• در صورتی که محل پوسیدگی دندان، جایی بین دندان‌های کودک شما باشد، احتمال آن که پوسیدگی دندان دوباره بازگردد، زیاد است و بنابراین لازم است که پرکردگی دندان بعد از مدتی تعویض شود که این موضوع هزینه پرکردن دندان را همچنان بیشتر می‌کند.

حتما بخوانید : سیاه شدن دندان نوزادان و کودکان چه علتی دارد ؟

برای پر کردن دندان کودک آمالگام بهتر است یا کامپوزیت؟

برای گرفتن این تصمیم و قبل از هر چیزی ، باید به دندانپزشک کودک خود اعتماد کرده و در مورد نگرانی خود نسبت به پر کردن دندان کودکتان با او صحبت کنید . اگر دندان‌پزشکتان تأیید کرد، می‌توانید به جای آمالگام از رزین کامپوزیت که همرنگ دندان است برای پر کردن دندان کودکتان درخواست کنید.

به گفتهٔ برخی کارشناسان، نقطه ضعف اصلی کامپوزیت‌ها‌ این است که روی سطح دندان خوب مهر و موم نمی‌شود و ممکن است باعث شود باکتری‌ها بتوانند به زیر پرکردگی نفوذ کنند و در آنجا بتوانند باعث ایجاد حفره‌ٔ پوسیده‌ٔ دیگری شوند و همچنین ممکن است به اندازهٔ آمالگام دوام نداشته باشد اما از طرفی هم، ترمیم‌های رزینی جدید که به کامپوزیت معروف هستند امروزه کیفیت استحکامی و زیبایی بالایی دارد و این ترمیم‌های کامپوزیت اگر به خوبی استفاده و انجام شوند از نظر استحکام با آمالگام فرقی ندارند، ولی در هر صورت بهتر است انتخاب مادهٔ ترمیمی دندان کودک شما با مشورت دندان‌پزشک مورد اعتمادتان و با در نظر گرفتن شرایط خاص دندان‌ها انجام شود؛ بنابراین نمی‌توان یک نظر قطعی و واحد برای انتخاب نوع مادهٔ پرکردگی برای همهٔ موارد در نظر گرفت و بهترین انتخاب وابسته به شرایط متفاوت است.

همچنین به گفتهٔ پزشکان لزومی ندارد پرکردگی آمالگام قدیمی دندان‌هایتان را با کامپوزیت جایگزین کنید، زیرا در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر مضر بودن آن وجود ندارد و در هر صورت، فرایند تخلیه‌ٔ آن ممکن است شما یا فرزندتان را در معرض جیوه‌ٔ بیشتری قرار دهد نسبت به زمانی که آن را در دهانتان ‌دارید.

چه زمانی کشیدن دندان جای خود را به پر کردن دندان کودکان می دهد

این نکته را به خاطر داشته باشید که در اکثر موارد دندانپزشک اطفال درمان پوسیدگی دندان شیری کودک را توصیه می کند . اگر این نوع دندان ها بدون درمان باقی بمانند یا والدین منتظر بمانند تا بیفتند، می تواند باعث شود پوسیدگی درون دندان پخش شود و به دندان های دیگر سرایت کند و منجر به بروز درد در دهان کودک شود. دندانپزشک ها هر مورد را بررسی خواهند کرد تصمیم خود را بر اساس نزدیکی به افتادن دندان خواهند گرفت، اینکه آیا بهتر است دندان احیاء شود، دندان به حال خود رها شود، یا در برخی موارد کشیدن دندان.

پس حتما با مشاهده نشانه هایی از درد دندان در کودک خود و یا حتی تغییر رنگ دندان در اولین فرصت به دندانپزشک کودک خود مراجعه کنید و این مورد را به این دلیل که این دندان دایمی نیست پشت گوش نیندازید و فراموش نکنید بی توجهی به این دندان میتواند در دراز مدت باعث ایجاد مشکلات جدی و جبران ناپذیر برای سایر دندان های کودک و حتی دندان های دایمی فرزند شما شود ، پس حتما در مورد وضعیت دندان های کودک خود و اینکه آیا الزامی برای پر کردن دندان وی هست یا خیر با دندانپزشک خود مشورت داشته باشید