نخ دندان چیست ؟
نخ دندان یک نخ چند رشتهای از جنس نایلون یا گاهی تک رشته ای از جنس تفلون است که برای برداشتن پلاک دندانی و خارج کردن موادغذائی باقیمانده در سطوح مجاور دندانها (فاصله بین دندانها) بکار میرود مسواک زدن به تنهایی حدود ۵۰% از پلاک درون دهان را پاک می کند. هنگامی که مسواک زدن با کشیدن نخ انجام شود حدود ۷۰% از پلاک پاک می شود. استفاده از این نخ ها به شما امکان می دهد مناطقی که دسترسی به آنها با مسواک مشکل می باشد را پاک کنید خصوصا بین دندان و زیر خط لثه که پلاک دندان در آنجا جمع می شود.
هدف از کشیدن نخ دندان چیست ؟
نخهای دندان به افراد کمک می کنند تا تکه های کوچک از غذا و باکتری ها را از بین دندان ها و ناحیه لثه بردارند. هنگامی که این باکتری روی هم انباشه شده و رسوب کند، یک پلاک را شکل می دهد. پلاک یک لایه چسبناک و بدون رنگ است که می تواند بهداشت و سلامت دهان و دندان شما را با پوسیدگی دندان ها و ورم لثه به خطر بیاندازد. جینجیویتیس یا همان ورم لثه در واقع اولین مرحله از بروز بیماری های لثه به شمار می رود که می تواند پس از گذشت زمان تبدیل به پریودنتیتیس شود.
نخ دندان بهتر است یا مسواک ؟
ممکن است شما هم علاقهی زیادی به مراقبت مستمر از دندانهای خود داشته باشید و به همین دلیل همواره محصولات متنوع بسیاری اعم از انواع مسواکهای سخت و نرم، دهانشویه و انواع مختلف خمیردندان اعم از طعمهای مختلف و کاربریهای گوناگون مثل خمیردندانهایی که برای سفید کردن دندان مورداستفاده قرار میگیرند، خریده و استفاده میکنید. اما بد نیست بدانید حتی اگر جنس دندانهایتان خوب باشد و بعد از هر بار شستشو با مسواک شاهد سفید شدن آنها مثل مروارید باشید، باز هم نمیتوانید قاطعانه بگوید دندانهایتان از وجود هرگونه عامل بیماریزا و فاسدکننده پاک شده است.
همانطور که هیچ خمیر دندانی به تنهایی و بدون همراهی مسواک نمیتواند سطح دندان را از آلودگی و رنگ غذاها پاک کند، هیچ مسواکی هم نمیتواند به طور مستقل تمامینقاط بیندندانی و لثهها را از وجود پلاک و باقیماندهی مواد خوراکی پاک کند.
به همین دلیل است که استفاده از نخهای دندان یکی از روشهای دائمی مراقبت از سلامت دندانهاست که همواره توسط دندانپزشکان توصیه میشود. البته باید به یاد داشته باشید که خود نخهای دندان نیز به تنهایی نمیتواند به شما اطمینان بدهد که دندانهایتان سالم و پاک میماند و این به معنای آن است که مسواک و نخ کشیدن دندان دو یار و همکار جدانشدنی در زمینهی رسیدگی به وظیفهشان که مراقبت از دندانهای شماست، هستند.
انواع نخ دندان :
انواع مختلفی از نخهای دندان (باموم، بدون موم، وطعم دار ) وفلاست های مخصوص دندانپزشکی در دسترس هستند، با دندانپزشک در انتخاب هر یک از انواع نخ دندانها مشورت کنید.
۱)نخ دندان (satin floss) : همان نخهای دندان معمولی که نازک است.
۲) نوار دندان (satin tape) : پهن تر از نخهای دندان است و برای کسانی پیشنهاد میشود که فاصلههای بین دندانی بزرگتر از معمول دارند.
۳)نخ دندان موم دار : نخهای مومدار برای افرادی که دندانهای بسیار فشرده دارند و نخهای معمولی به سختی به ناحیه بین دندانیشان وارد میشود، کاربرد دارد.
۴)نخ دندان بدون موم (unwaxed): در صورت امکان از نخ های بدون موم استفاده کنید. نخ های فاقد موم دارای الیافی هستند که بین دندانها باز شده و بهتر فواصل بین دندانی را تمیز می کنند.
۶)نخ دندان باتلر ویو(butler weave) : این نخ دندان دارای بافت ویژه و به هم پیچیده ای است که آن را نرم و محکم می نماید.
۵) نخ دندان طعم دار : نخهای طعمدار به دهان احساس تازگی میبخشند. با طعم های دارچین ، توت فرنگی ، نعنا ، آلوئه ورا
۶) نخ دندان فلوراید دار : نخهای فلورایددار برای پیشگیری از پوسیدگیهای بین دندانی موثرند.
![]() |
حتما بخوانید : خمیر دندان مناسب کدام است ؟ |
طریقه استفاده از نخ دندان :
دانستن در مورد طریقه صحیح مسواک زدن بسیار مهم است و بهتر آن است که حتما از دندانپزشک خود بخواهید که به شما نحوه صحیح استفاده از نخ دندان را به شما آموزش دهد
۱) در حدود ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر از طول نخ ببرید و انتهای آن را دور هر انگشت اشاره بپیچید به گونه ای که ۵ سانتیمتر نخ بین انگشتان شما باشد.
۲) مانور انگشتان جهت سهولت در کار با نخ دندان خیلی مهم است. همانطور که نخ را از یک دندان به دندان بعدی حرکت می دهید، از انگشت وسط خود به عنوان یک ” حلقه ی بالا بر ” استفاده کنید و نخ را حرکت دهید بطوریکه هر بار با قسمت جدیدی از نخ فواصل بین دندانها را تمیز کنید.
۳) نخ را بین انگشت شست و انگشت اشاره خود بگیرید.هرچه به بخشهای عقبی دهان می روید، کشیدن نخ از روی نوک انگشتان راحت تر خواهد بود.
۴) به آرامی نخ را با جلو و عقب بردن( حرکت اره ای) آن بین دندان های خود وارد کنید از ضربه ی محکم و ناگهانی برای وارد کردن نخ بین دو دندان بپرهیزید.پس از وارد شدن نخ در بین دو دندان دیگر حرکت اره ای را متوقف کنید.نخ را در ناحیه ی منحنی یک دندان بالا ببرید.نخ را به بالا و پایین حرکت دهید و آنرا به زیر لثه تا آنجایی که به راحتی وارد می شود، حرکت دهید.
۵) نخ را از یک طرف دیواره ی دندان وارد کرده و موقع خارج کردن از دیواره مقابل خارج کنید، یعنی نخ یک حلقه ی کامل بین دو دندان مجاور بزند.
۶) نخ را از بین دو دندان بیرون بکشید، چنانچه در هنگام بیرون کشیدن نخ گیر کند یا رشته رشته شود، آنر از دور انگشت باز کرده و از یک انتها بیرون بکشید و مجددا بدور انگشت وسط خود بپیچید
.
در صورتی که بیرون کشیدن نخ دندان، همراه با رشته رشته شدن نخ باشد و یا منجر به پاره شدن نخهای دندان گردد، ممکن است: بین دو دندان پوسیدگی وجود داشته باشد ، جرم در آن ناحیه ایجاد شده باشد و البته پرکردگی نامناسب هم باعث پاره شدن نخ خواهد شد که در هر سه صورت باید به دندانپزشک مراجعه و نسبت به رفع مشکل اقدام نمائید.
۷) سپس قسمت استفاده شده نخ را دور یک انگشت بپیچید و قسمت جدیدی را از روی انگشت دیگر آزاد کنید. با ادامه این روند بین تمامی دندانهایتان را تمیز کنید.
۸) سعی کنید تمام دندانهایتان با نخ نظافت شود. برای موفقیت در این امر میتوان ابتدا فک بالا و سپس فک پایین را نخ زد.
۹) روش دیگر استفاده از آن به اینصورت است که ابتدا دو سر آزاد آن را گره کرده، یک حلقه درست مینمائیم. آنگاه این حلقه را در دست گرفته، سایر مراحل ذکر شده را تکرار میکنیم.
۱۰) روش دیگر پیچیدن نخ دور انگشت وسط است.
اهمیت استفاده از نخ دندان برای افراد در تمام سنین
بسیاری از مردم از نخهای دندان استفاده نمیکنند چرا که معتقدند استفادهی منظم از مسواک به معنی بینیازی از مصرف آن هستند. ضمن آن که استفاده از نخهای دندان را مختص کسانی میدانند که دندانهای چندان سالمی نداشته و در حقیقت آن را نه یک عادت که نوعی درمان تلقی میکنند.
این تصور کاملاً غلط است؛ چرا که استفادهی منظم از مسواک هرگز برای مراقبت کامل از دندانها کافی نیست. این نخهای دندان هستند که دندان و لثهها را از وجود پلاکهای بیماریزا و البته باکتریهای نامفید دهانی پاک میکند.
تصور ناصحیح دیگری که وجود دارد این است که فقط کسانی که دندانهای سالم دارند و سن ۶ تا ۹ سالگی را سپری کرده و دندانهایشان دیگر شیری نیست، باید نخ دندان بکشند. اما استفاده از نخهای دندان برای همهی افراد در تمام سنین واجب است و حتی کسانی که از دندانهای مصنوعی استفاده میکنند نیز باید استفاده از نخهای دندان را جزو عادتهای بدون ترک خود قرار دهند.
حتی اگر از دندانهای مصنوعی استفاده میکنید باید علاوه بر شستشوی مرتب آن با شویندههای مخصوص دندانهای مصنوعی از نخهای دندان نیز استفاده کنید. بد نیست بدانید که نخهای دندان مخصوص دندانهای مصنوعی نیز وجود دارد که البته جنس آنها سختتر از نخ دندانهای معمولی است و البته باعث عمر طولانیتر دندانهای مصنوعی میشود.
ضمناً اگر کودک شما نیز بین ۵ تا ۷ سال سن دارد، باید استفاده از نخهای دندان را به مرور زمان آغاز کنید. هرچند این کار برای کودکان دشوار بوده و ممکن است تا حدی دردناک باشد اما عادت دادن کودکان به این عادت بسیار مهم است و باید آن را از سنین کودکی آغاز کرد.
![]() |
حتما بخوانید : روش صحیح مسواک زدن ، چیست ؟ |
خلال دندان جایگزین نخ دندان نیست
استفاده از خلال دندان در هر سایز یا مدلی به علت ایجاد آسیب های جدی و مخرب به دهان و دندان از جمله زخم شدن لثه ها و تجمع میکروب ها در نواحی زخم شده به افراد توصیه نمی شود.خلال دندان نه تنها هیچ اثری در تمیزی دندان ها ندارد بلکه به علت جا گذاشتن نیمی از مواد غذایی در انتهای دندان ها، موجب تجمع بیش از پیش باکتری های عفونت زا در لثه ها و فساد دهان و دندان می شود.خلال دندان به ویژه در صورتیکه به طور مداوم نیز استفاده شود منجر به ایجاد فاصله بین دندان ها شده که پس از مدتی علاوه بر تاثیر منفی بر روی زیبایی و شکل دندان ها، با جابه جایی و فاصله گیری دندان ها از یکدیگر موجب برو عفونت های مزمن لثه و دندان و انجام جراحی های ترمیمی می شود
متاسفانه استفاده از خلال دندان به جای مسواک کردن و نخ دندان در سراسر جهان بسیار مرسوم است و تمام رستوران ها نیز در کنار سرویس های ارائه شده در اختیار مشتری قرار می گیرد ،در حالی که خلال دندان ها، با تحلیل لثه ها حتی موجب خونریزی های پی در پی لثه ها و تضعیف ریشه دندان نیز می شود .
ثبت ديدگاه