مواد پر کردنی دندان چه ویژگی هایی دارند ؟

مواد پر کردنی دندان

مواد پر کردنی دندان به منظور جایگزینی برای قسمت های پوسیده دندان استفاده میشود ، اینکه کدام یک از این مواد برای دندانهای بیمار مناسب است ، به نظر خود بیمار و همچنین نظر دندانپزشک مربوط میشود ، با این حال بهتر است انواع مختلف این مواد پرکردنی را بشناسید تا برای انتخاب دید بازتری داشته باشید .

پر کردن دندان چگونه است ؟

فرآیند پوسیدگی با خارج کردن بخش پوسیده دندان و پر کردن آن متوقف می شود. در مواقعی که پوسیدگی وسیع باشد، به طور موقت دندان پر می شود تا حساسیت دندان نسبت به درمان مشاهده شود.اگر بعد از چند روز علائم نامطلوبی وجود نداشت، ترمیم موقت برداشته شده و ترمیم دائمی جایگزین می شود.

نوع ماده ای که برای پر کردن استفاده می شود؛ به محل و نوع دندان بستگی دارد. دندان های آسیای بزرگ بیشترین عمل را انجام می دهند و فشار زیادی را در جویدن متحمل می شوند بنابراین نسبت به دندان های جلویی به ماده با دوام تری نیاز دارند. مواد پرکننده برای دندان های جلویی باید به رنگ دندان باشد.

چند نوع مواد پرکردنی دندان وجود دارد ؟

انواع مختلفی از مواد پرکردنی وجود دارد که از برای ترمیم دندانهای پوسیده از آنها استفاده میشود و به نوعی در میان بیماران عمومیت دارد . این انواع عبارتند از :

۱- آمالگام :

این ماده ترکیبی از جیوه، نقره و قلع می‌باشد. آمالگام قدیمی‌ترین ماده برای پرکردن دندان است. همانطور که می‌دانید جیوه ماده‌ای سمی می‌باشد و به همین دلیل، استفاده از آن برای درمان به صورت اندک اندک مجاز نمی‌باشد. آمالگام به دلیل داشتن رنگ نقره‌ای معمولا برای دندان‌های عقبی استفاده می‌شود. به علاوه آمالگام دارای مقاومت بیشتری نسبت به کامپوزیت است و چون دندان‌های عقبی برای جویدن نیاز به مقاومت زیادی دارند، توصیه می‌شود از این ماده برای پر کردن آن‌ها استفاده شود.

برای پر‌کردن با استفاده از آمالگام هیج نیازی به زدن چسب زیر آن نیست، بنابراین بزاق دهان و رطوبت مشکلی برای آمالگام ایجاد نمی‌کند. البته این موضوع بیشتر مربوط به دندان‌های عقبی که به بزاق دهان نزدیک‌تر، می‌باشد. طول عمر آمالگام حدود ۱۲ سال است.

مزایای کاربرد آمالگام چیست ؟

بزرگترین مزیت آمالگام استحکام و پایداری آن برای مدت طولانی می باشد. به همین دلیل، دندانپزشکان برای پر کردن دندانهای آسیا (مولر)، پرکردگی های وسیع و یا افرادی که دارای دندان قروچه و سایش شدید دندان می باشند، تمایل بیشتری به ترمیم با آمالگام دارند. عمر متوسط پرکردگی با آمالگام حدود ده سال است، با این حال در مطالعات مختلف، موارد بسیاری از دوام پرکردگی دندان با آمالگام برای چندین دهه گزارش گردیده است. آمالگام به خوبی تمامی درزهای ریز بین خود و دیواره دندان را پر می کند (خاصیت مهر و موم کردن درزها) و به همین دلیل، جلوی نفوذ عوامل پوسیدگی زا و باکتریها را به بخشهای عمقی دندان می گیرد.

حتما بخوانید : دندان قروچه چه آسیبی به دندان ها میزند ؟

معایب آمالگام چیست ؟

مهم ترین عیب آمالگام، ظاهر و رنگ ناخوشایند آن برای بیماران است. بعضی از بیماران با وجود توصیه موکد دندانپزشک مبنی بر ترمیم دندان با آمالگام، صرفا به خاطر مسئله زیبایی، ترمیم با کامپوزیت را ترجیح می دهند. مسئله دیگر خاصیت رسانایی آمالگام به عنوان یک آلیاژ فلزی است که سرما و گرما را بهتر منتقل می کند.

در نتیجه، برخی بیماران حساسیت بیشتری را در هنگام مصرف غذاها و نوشیدنی های سرد گزارش می کنند، که البته معمولا پس از مدتی (گاهاً یک تا دو ماه) این حساسیت برطرف یا محدود می گردد. همچنین ترمیم با آمالگام نیاز به تراشیدن حجم بیشتری از حفره دندانی برای آماده سازی دارد که در غیر این صورت باعث افزایش شکست درمان با این ماده میشود.

آمالگام برای زنان باردار

تحقیقات اثر سوئی از آمالگام در زنان باردار گزارش نکرده‌اند. البته جیوه می‌تواند از جفت عبور کند. دندانپزشکان در کل به زنان باردار توصیه‌ می‌کنند که از مداخلات دندانپزشکی غیرضروری در طی بارداری خودداری کنند و یا از موادی غیر از آمالگام برای پرکردن دندان‌های خود استفاده کنند.

۲- سرامیک (پرسلن) :

در این نوع پر کردن، ماده به دندان چسبانده نمی‌شود، بلکه در لابراتوار دندانپزشکی ساخته شده است که به طور کامل بخش پوسیده را پوشش می‌دهد. پر کردن با سرامیک به شما دندانی با ظاهر کاملا طبیعی خواهد داد، به صورتی که دندان پرکرده قابل تشخیص نمی‌باشد. از معایب استفاده از سرامیک، تراشیدن بخش زیادی از دندان سالم و پرداخت هزینه‌ی بیشتری نسبت به آمالگام و کامپوزیت می‌باشد.

۳- کامپوزیت :

از دیگر مواد پر کردنی دندان میتوان کامپوزیت را نام برد . برای اینکه دندان‌هایی شبیه دندان‌های دیگر خود با ظاهری طبیعی داشته باشید بهتر است برای پرکردن دندانتان از کامپوزیت استفاده کنید. زمانی که از کامپوزیت استفاده می‌شود، نیازی نیست بخش سالم دندان را برای چسباندن بتراشند. مزیت دیگر آن این است که همانند فلز نه رنگ آن عوض می‌شود، نه دچار پوسیدگی می‌شود. البته از کامپوزیت برای درمان پوسیدگی‌های وسیع زیاد استفاده نمی‌شود. همچنین استفاده از این ماده دارای هزینه بالایی است و مقاومت کمتری نسبت به آمالگام دارد.

مزایای کامپوزیت:

مزیت اصلی کامپوزیتها بازسازی زیبایی دندان ها می باشد. دندانپزشک می تواند با ترکیب رنگها، رنگ مناسب دندان بیمار را یافته و به کار ببرد. برخلاف آمالگام، کامپوزیت مانند چسب به دندان میچسبد و در نتیجه دندانپزشک فقط باید قسمتهای پوسیده و به اصطلاح کرم خورده را بردارد و حفره را پر نماید و نیاز کمتری به تراشیدن دندان نسبت به ترمیم با آمالگام دارد.

معایب کامپوزیت:

شانس حساسیت دندان در هنگام جویدن، پس از پر کردن با کامپوزیت معمولا از پر کردن با آمالگام بیشتر است. رنگ سفید کامپوزیت هم ممکن است در اثر مصرف غذاها و نوشیدنی های رنگدانه دار مانند چای و قهوه به مرور تغییر کند. ایراد دیگر کامپوزیت، ایجاد ترک های بسیار ریز یا ریزنشت هایی در بین کامپوزیت و دندان در طول زمان است که می تواند باعث نفوذ باکتریها و ایجاد پوسیدگی های ثانویه در بخشهای عمقی تر دندان گردد. در مجموع استحکام و پایداری کامپوزیت از آمالگام کمتر است و به همین دلیل انتخاب ارجح در مورد دندان های آسیا نمی باشد.

حتما بخوانید : روکش سرامیکی چه ویژگی هایی دارد ؟

۴- گلاس آینومر :

این ماده به آسانی به بافت دندان می‌چسبد و رنگی مشابه دندان‌های طبیعی دارد. نحوه‌ی عملکرد گلاس آیومنر به این صورت است که برای جلوگیری از پوسیدگی در اطراف و زیر پرکردگی به آهستگی و کم‌کم فلوراید آزاد می‌کند.

۵- طلا :

پر کردن دندان با طلا هزینه‌ی سنگینی را به دنبال دارد و همانند سرامیک در لابراتور ساخته می‌شود. کسانی که می‌خواهند دندانی با دوام و مقاومت بسیار بالا داشته باشند از طلا برای پرکردن استفاده می‎کنند، زیرا طلا از ورود هر گونه باکتری، مواد غذایی، بزاق دهان به درون حفره ناشی از پوسیدگی جلوگیری می‌کند. همچنین پر کردگی با طلا دچار خوردگی و تغییر رنگ نمی‌شود. از معایب آن میتوان به رنگ طلایی و هزینه‌ی بالای آن اشاره کرد.

چرا مواد پر کردنی دندان میشکنند ؟

دندانی که ترمیم می گردد مسلماً مثل حالت اولی که سالم و دست نخورده و بدون پوسیدگی بوده مقاومت ندارد و همانند چینی بند زده شده است و احتیاج به مراقبت بیشتری دارد. ضمناً به دلیل اینکه برخی از مواد پر کردنی دندان به دندان نمی چسبند نیاز به حفره گیردار دارد. رعایت بهداشت دهان ودندان و دستوراتی که دندانپزشک می دهد از موارد شکست می کاهد.

عدم رعایت موازین بهداشتی و توصیه های مراقبتی باعث عود پوسیدگی در نسج دندانی باقیمانده می شود. علاوه بر این فشارهای زیاد سیستم جونده، رفتن یک جسم سخت مثل سنگ روی پرکردگی به هنگام غذا خوردن و ضعیف بودن دیواره های حفره سبب ساز می باشند. مقدار نسج باقیمانده، وسعت و عمق حفره، محل آن و دندان درگیر نیز از مواردی هستند که در دوام و عمر دندان ترمیم شده دخالت دارند.

به همین دلیل است که همواره دندانپزشکان به نکات مراقبتی و بهداشتی بعد از ترمیم دندان ها تاکید دارند و با توجه به نوع قرار گیری پوسیگی دندان ها نوع مواد پر کردنی دندان را نیز برای شما انتخاب و یا در مورد استفاده و یا عدم استفاده از نوع خاصی از ابن مواد پر کردنی دندان به شما مشورت میدهند . پس فراموش نکنید حتما در مورد نوع مواد پر کردنی دندان با دندانپزشک خود مشورت داشته باشید و نکات بهداشتی و مراقبتی را به درستی رعایت نمایید .

به خاطر داشته باشید

گاها پوسیدگی بین دندانی، یعنی جایی که مسواک به آن دسترسی ندارد، شروع می شود. البته هر نوع تغییر رنگ و یا سیاه شدن رنگ دندان، به عنوان پوسیدگی شناخته نمی شود. در بسیاری از موارد پوسیدگی سطحی نیازی به ترمیم و یا پر کردن ندارد و تنها با رعایت بهداشت، می توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد.

اما پس از ترمیم و پر کردن دندان ها علاوه بر مسواک زدن که تمام سطوح به جز سطوح بین دندانی را پاکیزه می کند برای حذف پلاک و جلوگیری از پوسیدگی بین دندانی، باید به طور منظم و حداقل یک بار در روز به درستی از نخ دندان استفاده شود. در انتها لازم به یادآوری است برای سلامت دندان ها هر شش ماه یک بار برای جلوگیری از بروز پوسیدگی وسیع و مخرب به دندانپزشک مراجعه نمایید.