مراحل رویش دندان کودکان چگونه است ؟

مراحل رویش دندان

مراحل رویش دندان در کودکان یکی از مهمترین نکاتی است که لازم است والدین از آن اطلاعات جامعی داشته باشند و باید ها و نبایدهای مربوط به آن را بدانند . تکامل دندان‌های شیری از دوران جنینی آغاز می‌شود. شواهدی از تکامل دندان‌ها در هفته ششم زندگی رویانی قابل مشاهده است. در زمان تولد، نوزاد دارای ۲۰ دندان شیری است (۱۰ عدد در فک بالا و ۱۰ عدد در فک پایین) که در استخوان فک و زیر لثه پنهان می‌باشد.

والدین معمولا پرسش‌های متفاوتی در مورد زمان رویش دندان‌ها، علائم دندان در آوردن و راه‌های تسکین دردهای مربوط به رویش دندان دارند. به همین دلیل ما در مطب دندانپزشکی خورشید برآن شدیم تا اطلاعاتی کلی در زمینه نحوه رویش و مراحل آن در اختیار شما قرار دهیم تا به سوالات شما والدین عزیز و همراهان مطب پاسخ دهیم.

مراحل رویش دندان کودکان چگونه است ؟

معمولاً اولین دندان بچه‌ها، یکی از دو دندان جلویی پایینی است ولی بعضی از آن‌ها ممکن است به‌صورت همزمان چند دندان در بیاورند. وقتی دندان وارد لثه می‌شود و می‌خواهد بیرون بزند، آن ناحیه از لثه کمی قرمز و ملتهب می‌شود و گاهی ممکن است دانه‌ای آبدار شبیه تاول در آن قسمت رشد کند. بعضی از دندان‌ها هنگام سر زدن از دندان‌های دیگر حساس‌ترند و معمولاً اولین دندان از همه حساس‌تر است. گاهی دندان آسیاب از بقیه دندان‌ها بیشتر اذیت می‌کند زیرا سطح مقطع این دندان‌ها بزرگ‌تر است و نمی‌تواند مانند دندان‌های نیش جلویی خوب لثه را بشکافد.

زمان و مراحلرویش دندان‌ های شیری

زمان طبیعی برای شروع رویش دندان شیری در اکثر کودکان بین ۴ تا ۷ ماهگی می‌باشد. البته زمان رویش، در همه کودکان یکسان نمی‌باشد. ممکن است در بعضی کودکان زودتر از این زمان (۳ ماهگی) و یا دیرتر از این زمان (پس از یک سالگی) اتفاق افتد که این موضوع امری کاملا طبیعی می‌باشد.

معمولا اولین دندان شیری رویش یافته دندان پیشین میانی فک پایین می‌باشد. رویش دندان‌های شیری معمولا تا پایان سه سالگی کامل می‌شود و در این سن کودک ۲۰ دندان شیری رویش یافته دارد. گرچه زمان رویش متفاوت می‌باشد ولی ترتیب رویش دندان‌های شیری معمولا به صورت زیر است:

۱- دو دندان پیشین میانی فک پایین معمولا اولین دندان رویش یافته می‌باشند و عموما بین ۶ تا ۱۰ ماهگی اتفاق می‌افتد.
۲- رویش دو دندان پیشین میانی فک بالا که معمولا بین ۸ تا ۱۳ ماهگی اتفاق می‌افتد.
۳- سپس دندان‌های پیشین کناری فک بالا و پایین معمولا بین ۸ تا ۱۶ ماهگی رویش می‌یابند که در بیشتر موارد دندان‌های فک پایین تمایل به رویش زودتر دارند.
۴- دندان‌های آسیاب اول شیری فک پایین و بالا معمولا بین سن ۱۳ تا ۱۹ ماهگی رویش می‌یابند.
۵- دندان‌های نیش شیری فک بالا و پایین معمولا بین سن ۱۶ تا ۲۳ ماهگی رویش می‌یابند.
۶- و نهایتا دندان‌های آسیاب دوم شیری بین سن ۲۵ تا ۳۳ ماهگی رویش می‌یابند.

حتما بخوانید : آیا می دانید پر کردن دندان کودکان چه باید هایی دارد ؟

رویش زود هنگام دندان کودک نشانه چیست؟

بیشتر بچه‌ها تا سی ماهگی ۲۰ دندان موقت درمی‌آورند که به آن دندان شیری می گویند. بعضی از بچه‌ها از بدو تولد روی لثه‌شان برآمدگی‌های محکمی دارند که به آن‌ها پیش‌دندان می گویند. این برآمدگی‌ها طبیعی هستند و جای هیچ نگرانی ندارند. بعضی از نوزادان واقعاً زود دندان درمی‌آورند و حدود دو ماهگی یا حتی زودتر از آن اولین دندانشان بیرون می زند. شش هفتگی برای دندان درآوردن سن خیلی کمی است اما هیچ مشکلی برای کودک به وجود نمی‌آورد. در این زمان هم درآمدن دندان علائم معمولش را دارد؛ از جمله آب آمدن از دهان کودک، خارش و دشواری در خوردن غذا، برآمدگی‌های سفت و سفیدرنگ و … .

علایم مراحل رویش دندان کدام است

دندان درآوردن ممکن است علائم و نشانه‌های زیر را داشته باشد:

• افزایش بیرون‌ریزی آب دهان

• خستگی یا نخوابیدن کودک به دلیل درد لثه

• نخوردن غذا یا پس زدن آن به خاطر درد ناحیه لثه

• برآمدگی و التهاب گاه به گاه

• فرو بردن دست و انگشت در دهان

• خارش ناحیه اطراف دهان که در نتیجه بیرون ریختن بیش از حد آب دهان و حساسیت پوست اتفاق می‌افتد.

• مالیدن گونه یا گوش به دلیل دردی که کودک داخل لثه‌های آسیاب احساس می‌کند.

روش‌های تسکین درد رویش دندان‌ها

شاید یکی از نکات مهمی که باید بدانید این است که در طی مراحل رویش دندان آیا راه ها و روش هایی برای تسکسن درد وجود دارد با خیر . در جواب به این سوال باید بگوییم جهت کم کردن درد و ناراحتی نوزاد می‌توان از کمپرس سرد استفاده کرد. جهت انجام این کار یک تکه پارچه تمیز و خیس را مدتی در یخچال گذاشته، سپس از کودک بخواهید تا آن را بجود (در صورتی که کودک به دلیل سن پایین قادر به جویدن باشد). این عمل سبب کاهش درد و ناراحتی کودک می‌شود.

ماساژ دادن محل رویش با انگشت تمیز نیز می‌تواند سبب تسکین درد نوزاد شود. حلقه‌های لاستیکی مخصوصی نیز وجود دارد که می‌توانید ابتدا آن را در یخچال قرار داده و سپس از کودک بخواهید تا آن را گاز بگیرد در صورت ادامه یافتن درد و ناراحتی به دندانپزشک کودک مراجعه کنید تا در صورت نیاز داروی مسکن تجویز نماید. هیچگاه بدون مشاوره با دندانپزشک کودکان از ژل‌های بی‌حسی موضعی جهت تسکین درد استفاده نکنید زیرا این ژل‌ها، به خصوص انواعی که حاوی بنزوکائین هستند، دارای عوارض می‌باشند.

حتما بخوانید : سیاه شدن دندان نوزادان و کودکان چه علتی دارد ؟

این نکات شاید برای شما جالب باشد

چند واقعیت در مورد مراحل رویش دندان که لازم است بدانید و شاید برای شما جالب باشد :

۱- رویش دندان یک فرآیند بیولوزیکی مهم است

رویش دندان ها در انسان یک فرایند بیولوژیکی و فیزیولوژیکی پویا و پیچیده ای است که در طول چند سال رخ می دهد. این فرایند شامل تشکیل دندان ها و سپس ریزش آنها در آرواره است تا زمانی که دندان ها به موقعیت نهایی و عملکرد انتهایی خود در قوس دندانی برسند.

۲- طی رویش دندان اتفاقات زیادی در داخل دهان رخ میدهد

جایگزین شدن دندان دائمی به جای دندان شیری نشان دهنده این است که به همراه رشد استخوان سر و صورت و رشد بافت های نرم اطراف دندان، تغییراتی مرتبط با این روند در داخل دهان انجام می پذیرد. به طور مثال از جمله این تغییرات می توان به تحلیل ریشه های دندان شیری برای راه دادن به دندان های دائمی اشاره کرد. در حقیقت رویش دندان یک فرایند کاملا قراردادی و متقارن است. به طور معمول در همان زمان در هر دو طرف از قوس دندانی این برنامه ریزی در زمان تنظیم شده توسط فولیکول دندانی و توسط تغییرات متعدد از بافت مانند تحلیل ریشه دندان شیری صورت می گیرد.

۳- فرآیند رویش از دوران جنینی آغاز میشود

اولین مرحله از این فرایند در طول مرحله جنینی رخ می دهد. در پایان حدود ۲۰ الی ۲۵ سال بعد از آن، با رویش دندان آسیاب سوم دائم و یا دندان عقل، روند شکل گیری دندان ها در قوس دندانی به پایان می رسد.

۴- چند حقیقت جالب در مورد زمان و مراحل رویش دندان دائمی کودکان

• دختران به طور کلی قبل از پسران دندان دائمی خود را در می آورند
• دندان های پایین معمولا قبل از دندان های بالایی بیرون می زنند
• در هر فک دندان ها به صورت قرینه رویش می کنند یکی در سمت راست و یکی در سمت چپ
• دندان های شیری به نسبت دندان های دائمی از لحاظ اندازه کوچکتر و سفید تر هستند