فیکسچر ایمپلنت
ایمپلنت دندان چیست و از چه اجزایی تشکیل شده
ایمپلنت دندانی به پیچ ساخته شده از جنس تیتانیوم گفته می شود که در استخوان فک کاشته میشود و جایگزین دندان از دست رفته می شود. ایمپلنت دندانی میتواند یک پارچه و یا دو تکه باشند و توسط پیچ اتصال قسمت آباتمنت و ریشه به هم وصل شوند. تلرانس قطعات ایمپلنت دندان بسیار پایین و گاه تا کمتر از ۸ میکرون می بایست باشد که دستگاههای ساخت شرکت Nomura قابلیت دستیابی به این حد بالای دقت را دارا می باشند.
ایمپلنت دندان در حقیقت جایگزینی برای ریشه دندان است در مواقعی که به هر دلیل ریشه دندان از بین برود. مجموعه ایمپلنت به استخوان فک جوش خورده و همانند ریشه دندان خود فرد عمل می کند. تاج مصنوعی بر روی ایمپلنت نصب می شود تا ظاهری زیبا و طبیعی به دندانهای فرد داده شود. قسمتهای مختلف ایمپلنتهای معمول عبارتند از: فیکسچر، اباتمنت و کاور اسکرو یا تاج ایمپلنت که هر کدام را در ادامه به طور مختصر توضیح میدهیم تا اطلاعاتی اولیه در مورد هر یک از این بخش ها بدست آورید :
۱- فیکسچر ایمپلنت
فیکسچر یک اصطلاح دیگر برای ایمپلنت دندان است: پیچ تیتانیومی که در استخوان قرار میگیرد تا در نهایت از دندان یا تاج پشتیبانی کند. طی روند ایمپلنت، پیچی در استخوان فک شما قرار میگیرد. همزمان با بهبودی، فرآیندی به نام پیوند استخوان برای ادغام این قطعه در آناتومی دهان شما ایجاد میشود و بدن شما را متقاعد میکند که فیکسچر ایمپلنت شما با ریشه دندان واقعی تفاوتی ندارد. این فرآیند امکانپذیر است زیرا این قطعه از تیتانیوم ساخته شده است، یک آلیاژ زیستسازگار که بدن شما آن را به عنوان یک ماده خارجی تشخیص نمیدهد.
۲- اباتمنت ایمپلنت
قسمت بعدی ایمپلنت دندان اباتمنت است که برای اتصال دندان جایگزین شما به فیکسچر ایمپلنت به کار میرود، اتصالی که باعث میشود دندانِ تعویضی به فیکسچر ایمپلنت متصل شود. دقیقاً مانند فیکسچر ایمپلنت، اباتمنت نیز به طور معمول از تیتانیوم ساخته میشود. اگرچه امکان قرارگیری مستقیم این قطعه پس از عمل کاشت وجود دارد، اما میتوان تا زمان بهبودی فیکسچر صبر کرد و سپس آن را متصل کرد.
۳- تاج ایمپلنت
آخرین قسمت ایمپلنت دندان ترمیم است که در بالای آن قرار میگیرد. هنگام ترمیمِ فقط یک دندانِ افتاده، این ترمیم معمولاً به شکل یک تاج پرسلنی است. با این حال، ما همچنین میتوانیم ایمپلنتها را با استفاده از پلهای دندانی و اوردنچرها بالا بکشیم، اگرچه شما ممکن است به چندین فیکسچر ایمپلنت برای پشتیبانی از این ترمیمها نیاز داشته باشیم. صرف نظر از اینکه از کدام ترمیم استفاده میکنید، ما دندانهای جایگزین جدید شما را پس از دندانهای طبیعیِ باقی ماندهتان مدلسازی میکنیم که این کار باعث میشود کاملاً با لبخند شما انطباق پیدا کنند.
با انجام این مرحلهی اضافی میتوانیم اطمینان حاصل کنیم که هیچ کس حتی نمیتواند فرق بین دندانهای طبیعی و مصنوعی شما را تشخیص دهد. تاج گاهی اوقات کلاهک (کَپ) نامیده میشود و برای جایگزینی یک دندان استفاده میشود. از یک سری تاج میتوان برای جایگزینی چندین دندان استفاده کرد. همچنین میتوان آنها را بر روی یک دندان موجود قرار داد یا به ایمپلنتهای دندان متصل کرد.
کاربرد فیکسچر ایمپلنت
همانطور که در توضیحات بالا گفتیم فیکسچر ایمپلنت مهم ترین قطعه در پروسه ی ایمپلنت دندان محسوب می شود و در واقع نقش ریشه را برای دندان مصنوعی ایفا می کند. فیکسچر ایمپلنت و نیز کاور اسکرو در مرحله ی اول ایمپلنت مورد استفاده قرار می گیرند. در هنگام انجام جراحی، این قطعه درون حفره ی دندانی که کشیده شده است قرار می گیرد.
درصورت نبود حفره ی دندانی مناسب، دندانپزشک با دریل یک حفره در داخل استخوان فک ایجاد کرده فیکسچر را داخل آن قرار می دهد سپس با کاور اسکرو روی آن پوشانده شده و لثه بر روی آن بخیه زده می شود. مدت زمان لازم برای جوش خوردن فیکسچر به استخوان فک، ۵ ماه برای فک بالا و ۳ ماه برای فک پایین است. به دلیل تماس مستقیمی که این قطعه با استخوان فک و لثه دارد در تولید آن از ماشین های CNC که ضریب دقت بالایی دارند استفاده می شود.
جنس فیکسچر ایمپلنت چیست؟
معمولاً به شکل کلی و در بیشتر موارد فیکسچرهای ایمپلنت از فلز تیتانیوم ساخته خواهند شد. آلیاژ تیتانیوم یکی از بهترین و مناسب ترین گزینه های مورد استفاده به منظور ساخت تجهیزات دندانی از جمله بریج، اوردنچر و فیکسچرهای ایمپلنت است. یکی از مهمترین دلایل استفاده از آلیاژ تیتانیوم در ساخت فیکسچر ایمپلنت، سازگاری بسیار زیاد این آلیاژ انسان به دلیل برخورداری از ویژگی هایی مانند نارسایی، مقاومت بالا در برابر خوردگی و مطابقت با ph بدن است.
![]() |
حتما بخوانید : علت درد جراحی ایمپلنت چیست ؟ |
بیش از هر چیزی باید توجه داشت که نوع فیکسچر بر اساس اندازه، ضخامت و سایر مشخصات فیزیکی بنا به تشخیص متخصص ایمپلنت پس از انجام اقدامات اولیه از جمله عکس رادیوگرافی انجام خواهد شد. شکل و ساختار استخوان فک در متقاضیان ایمپلنت از مهمترین پارامترهای موثر در تعیین نوع فیکسچر بوده و تاثیر بسیار زیادی در افزایش ریسک رضایتمندی نتایج حاصل از کاشت های دندانی خواهد داشت.
در این بین طراحی فیکسچر از نظر شکل ظاهری و ابعاد، تنها عامل تعیین شده توسط متخصص ایمپلنت اورولوژیست بوده و بنا به دستور دندانپزشک انتخاب و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. پوشش های مختلف سطح فیکسچر و رزوه های مورد استفاده در ساختار این قطعه کاملاً متفاوت بوده و بسته به توان مالی و نظر متقاضی انتخاب خواهند شد.
ویژگی های فیکسچر ایمپلنت چیست ؟
لازم است بدانید که فیکسچر ایمپلنت با اندازه های مختلفی که از نظر ارتفاع، قطر و شکل دارند، همگی به عنوان یک پیچ سازگار با دهان انسان محسوب میشوند که دارای یک سری ویژگی ها و مشخصات مهم هستند که در این جا به برخی از مهم ترین آن ها اشاره میکنیم :
۱- ساختار فیکسچر ایمپلنت
همان گونه که گفته شد فیکسچر ایمپلنت معمولا از جنس تیتانیوم است. در برخی اوقات از تیتانیوم خالص در ساخت آن استفاده میشود ولی در مواقعی برای افزایش مقاومت و استحکام بیشتر، فلزات دیگری مثل آلومینیوم و یا وانادیوم با آن ترکیب میشود.
۲- پوشش فیکسچر ایمپلنت
برای افزایش بازسازی استخوان ها یکی از روش های مهم و تاثیر گذار، پوشش دادن سطح فیکسچر با مواد مخصوص بازسازی استخوان است.
۳- بافت سطح فیکسچر ایمپلنت
سطح فلزی فیکسچرها یا کاملا صاف است یا بر روی آن یک بافت غلافی کشیده می شود تا بافت را در یک سطح میکروسکوپیک به شکل منظمی نگه دارد. این نوع از بافت باعث منظم نگه داشته شدن میزان ارتباط سطحی بین ایمپلنت و استخوان می شود.
۴- با بدن سازگار است
همانطور که گفتیم جنس فیکسچر ایمپلنت غالبا تیتانیوم است. تیتانیوم یک فلز کاملا سازگار با بدن است که موجب واکنشهای آلرژیک نمیشود و در اثر گذشت زمان دچار خوردگی نمیگردد.
۵- از تحلیل استخوان جلوگیری می کند
هنگامی که دندانی کشیده میشود و جایگزین نمیشود، استخوان فک تمایل به کوچک شدن دارد. این اغلب باعث ایجاد عوارض برای سایر دندانها میشود، دندانها میتوانند حرکت کنند و از جای خود خارج شوند. علاوه بر مزیت زیبایی، پایه ایمپلنت باعث تحریک استخوان و در نتیجه جلوگیری از تخریب آن میشود. با جایگزینی دندان از دست رفته، صورت کمتر فرورفته و جوانتر به نظر میرسد.
۶- به دندانهای مجاور آسیب نمی رساند
بر خلاف استفاده از بریج دندانی (که به دندان های مجاور متکی است و گاهی آنها را در برابر باکتریها ضعیفتر و آسیب پذیر میکند)، ریشه ایمپلنت کاملا از دیگر دندانها مستقل است و هیچ تاثیری بر روی دندانهای همسایه ندارد.
۷- طول عمر نامحدودی دارند
معمولا فیکسچر ایمپلنت میتواند برای همیشه در دهان شما باقی بماند. اگر ممکن است لازم باشد تاج دندان را بعد از چند سال تعویض نمایید.
چگونه یک فیکسچر ایمپلنت مناسب انتخاب کنیم؟
در ابتدا و پیش از هر چیز باید توجه داشت که نوع فیکسچر بر اساس اندازه، ضخامت و سایر مشخصات فیزیکی بنا به تشخیص متخصص ایمپلنت و پس از انجام اقدامات اولیه از جمله عکس رادیوگرافی انجام خواهد شد. شکل و ساختار استخوان فک در متقاضیان ایمپلنت از مهمترین پارامترهای موثر در تعیین نوع فیکسچر است و تاثیر بسیار زیادی در افزایش ریسک رضایتمندی نتایج حاصل از کاشت های دندانی خواهد داشت.
در این راستا طراحی فیکسچر از نظر شکل ظاهری و ابعاد، تنها عامل تعیین شده توسط متخصص ایمپلنت اورولوژیست است که بنا به دستور دندانپزشک انتخاب و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. ضمن این که پوشش های مختلف سطح فیکسچر کاملا متفاوت بوده و بسته به توان مالی و نظر بیمار انتخاب خواهند شد. بیمار بایستی دندانپزشک خود را انتخاب کند و دندانپزشک هست که برند فیکسچر را برای بیمار انتخاب می کند. لطفا به دندانپزشک خود اعتماد کنید.
کاشت فیکسچر ایمپلنت چگونه است ؟
فیکسچر ایمپلنت نخستین قطعه ای است که در فرایند جراحی کاشت دندان وارد ساختار فک شده و قطعات دیگر را به خود متصل خواهد نمود. در مرحله اول متخصص ایمپلنتولوژی و یا جراح دهان و دندان، پس از بی حسی موضعی جراح دهان و دندان یک سوارخ کوچک را درون استخوان فکر شما ایجاد کرد فیکسچر که یک پیچ کوچک و محکم است را درون استخوان قرار میدهد. این قطعه در نقش ریشه یا پایه ایمپلنت شما عمل می کند و در واقع همان کاری را انجام میدهد که ریشه دندان های واقعی شما انجام میدهند.
با این تفاوت که این ریشه زنده نیست. پس از قرار دادن فیکسچر ایمپلنت در داخل استخوان فک، شما باید منتظر باشید تا استخوان فک طی فرآیند استئواینتگریشن، پایه ایمپلنت ما را به خودش جوش بزند. استئواینتگریشن نیز به فرآیند احاطه شدن فیکسچر توسط بافت استخوانی فک گفته میشود که به صورت ساده میگوییم فرآیند جوش خوردن ایمپلنت به استخوان.
برای فیکسچر ایمپلنت ممکن است چه مشکلی پیش بیاید؟
در مواردی نادر ممکن است برای فیکسچر دندان مشکلانی پیش بیاید و در اصطلاح عمل با شکست مواجه شود ، از مهم ترین علل این اتفاق میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
۱- عفونتها
گرچه عفونتها رخ میدهند، اما در عملیات ایمپلنت دندان به ندرت این اتفاق میافتد. در بیشتر شرایط، آنها با ملاحظهی خاص جراحی و آنتیبیوتیک کنترل میشوند. اگر بهبودی طبق روندی که در هنگام مشاوره گفته شده پیش نمیرود، حتماً با دندانپزشک خود مشورت کنید.
۲- ایمپلنت ناموفق
ایمپلنتها گاهی اوقات خراب میشوند. در اکثر شرایط ایمپلنت دوم را میتوان در همان مکان قرار داد و در این موارد میزان موفقیت زیاد است.
۳- عصبِ آسیب دیده
ممکن است در هنگام کار، آسیب به عصب در قسمت پشتی فک پایین رخ دهد. این آسیب ممکن است باعث احساس بیحسی مداوم در فک پایین شود. خوشبختانه آسیب عصبی نادر است و با تکنیکهای دقیق میتوان از بروز آن جلوگیری کرد.
مراقبت های پس از کاشتن فیکسچر ایمپلنت
برای در امان ماندن از عفونت و مشکلاتی که عدم رعایت بهداشت دهان و دندان میتواند برای نه تنها فیکسچر ایمپلنت بلکه کل ایمپلنت شما به همراه داشته باشد در این مرحله رعایت نکات زیر را به خاطر داشته باشید :
۱- مصرف آنتی بیوتیک:
پس از کار گذاشتن فیکسچر و بخیه زدن لثه، احتمال عفونت وجود دارد. برای جلوگیری از این مشکل باید به طور مرتب آنتی بیوتیک تجویز شده را مصرف نمایید.
۲- مسواک زدن بخیه ها:
مسواک زدن دندان ها و اطراف بخیه ها به صورت ملایم و آرام و غرغره ی آب نمک و دهانشویه ۲۴ساعت پس ار جراحی توصیه می شود.
۳- اجتناب از فعالیت های سنگین:
در صورت انجام کار سنگین و وارد آمدن فشار زیاد احتمال درد شدید، باز شدن بخیه ها و خونریزی وجود دارد لذا استراحت کافی و دوری از انجام کار سنگین می تواند مانع از بروز این مشکلات شود.
![]() |
حتما بخوانید : همه چیز در رابطه با ارتودنسی دندان بزرگسالان |
هزینه فیکسچرهای ایمپلنت
به شکل کلی هزینههای مورد نیاز مربوط به خرید فیکسچرهای ایمپلنت، بسته به پارامترهای مختلف از جمله پوشش های مورد استفاده در سطح فیکسچر، جنس آلیاژ مورد استفاده در ساخت این قطعه، ابعاد و اندازه های این قطعه کاملاً متفاوت خواهد بود. امروزه بیشتر فیکسچرهای طراحی و تولید شده توسط شرکت های مختلف تجهیزات دندانپزشکی و دندانسازی، به شکل غلاف دار با ساختاری غیر مسطح بوده و توسط یک روکش غلاف دار به منظور افزایش و بهبود ارتباط فیکسچر با بافت استخوان فک و کاهش مدت زمان فرآیند جوش خوردن این قطعه به استخوان، پوشید خواهند شد.
ایمپلنت راهی برای جایگزینی دندان از دست رفته
همه قطعات و اجزای ایمپلنت دندان برای استحکام بخشیدن و بادوام شدن تمامی ایمپلنت طراحی و ساخته شده است و چنانچه به درستی از آن ها مراقبت کنید ایملپنت میتواند تا سالیان سال بدون هیچ مشکلی در جایگاه خود سالم باقی بماند. از آنجا که پروتز و فیکسچر در ایمپلنت مانند دندان واقعی و ریشه آن عمل میکنند.
شما می توانید بدون نیاز به خارج کردن یا تعویض دندان های کاذب خود، به راحتی بخورید، بنوشید، صحبت کنید و خلاصه هر کاری که با دندان واقعی خود انجام میدهید را میتوانید با ایمپلنت ها هم انجام دهید. هرچند که راه های زیادی برای پر کردن جای خالی دندان های از دست رفته یا کشیده شده وجود دارد، اما متخصصان دندانپزشکی استفاده از ایمپلنت را بهترین روش برای جایگزینی دندان میدانند.
برای عمل ایمپلنت دندان چه باید کرد ؟
اگر یک یا تعدادی از دندان های خود را از دست داده اید و میخواهید با بهترین روش ممکن جایگزینی برای این دندان ها پیدا کنید قطعا باید درباه ایمپلنت ها به طور جدی فکر کنید. تمام اجزای ایمپلنت دندان بعد از اینکه در داخل دهان شما کاشته شدند دقیقا مثل دندان واقعی عمل میکنند و با اختلاف بسیار زیاد نسبت به سایر رقبا مثل بریج دندانی یا پروتز دندان و … بهترین جایگزین دندان های طبیعی هستند.
هرچند این درمان جزو درمان های پر هزینه در دندانپزشکی شناخته میشود اما نکات مثبت آن به حدی است که جزو بهترین و اولویت درمان برای دندان های از دست رفته استفاده میشود . برای شروع بهتر است به یک متخصص دندانپزشک که تجربه کافی و لازم در زمینه ایمپلنت دارد را مراجعه کنید و با مشاوره گرفتن از این دندانپزشک بهترین گزینه درمانی برای خود را انتخاب و درمان را شروع کنید .
ثبت ديدگاه