فلورایدتراپی چیست ؟
فلوراید تراپی یکی از راههای پیشگیری از پوسیدگی دندانهای کودکان است. فلورایدتراپی را میتوان درمان با استفاده از فلوراید دانست. این کار برای تقویت مینای دندانها بسیار مؤثر است. دندانپزشک کودکان برای مراقبت از دندان های شما دو نوع خدمت را ارئه میدهد.اقدامات مربوط به پیشگیری از پوسیدگی دندان ها و درمان مربوط به دندان ها یا لثه ها. از جمله اقدامات مربوط به پیشگیری از پوسیده شدن دندان ها و صدمه به لثه ها میتوان به فلوارید تراپی اشاره کرد.
فلوراید چگونه از دندانها مراقبت میکند؟
فلوراید ماده‌ای معدنی است که در مواد غذایی و حتی آب وجود دارد. در برخی از خمیر دندانها همان طور که همه ما شنیده‌ایم این ماده وجود دارد که مانع از پوسیدگی دندانها میشود. البته فلوراید به صورت ژل نیز وجود دارد که میتوان در منزل آن را روی دندانها کشید و بعد آن را شست. در صورت لزوم نیز دندانپزشک فلوراید را با دوز مناسب تجویز خواهد کرد. اما به جز این موارد، این ماده را می‌توانید به صورت وارنیش فلوراید نیز استفاده کنید. یعنی آن را به صورت موضعی روی دندانها به صورت دهانشویه به کار برد.
این شیوه درمان نه تنها برای کودکان بلکه برای بزرگسالان با مشکلاتی مانند تحلیل لثه و دندانهای حساس و همچنین خشکی دهان نیز تجویز میشود.در مواردی پیش می‌آید که دندانپزشک از فلورایدتراپی در طی معاینات استفاده میکند، به این ترتیب که صفحه‌ای حاوی فلوراید را داخل دهان میکند تا با دندانها تماس پیدا کند و حدود ۴ دقیقه بعد هم آن را بر می‌دارد. برخی دندانپزشکان نیز از فوم یا قلم موهای ویژه این کار برای تماس مستقیم فلوراید روی دندانها استفاده می‌کنند.
چگونه میتوان فلوراید مورد نیاز را به دست آورد ؟
همانگونه که میدانید فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است که در پوسته زمین وجود دارد و در طبیعت به وفور یافت میشود و به دو صورت استفاده می شود :
۱- به صورت سیستمیک
- مثل فلوراید موجود در آب آشامیدنی
- فلوراید موجود در غذاها و سبزیجات
- فلوراید به صورت قرص که فقط با تجویز دندانپزشک امکان استفاده از ان هست .
۲- به صورت موضعی
- وارنیش فلوراید
- ژل فلوراید
- فلوراید موجود در دهانشویه ها
- فلوراید موجود در خمیر دندانها
چه تفاوتی بین جذب موضعی و جذب سیستمیک فلوراید هست؟
در صورتی که فلوراید به‌صورت خوراکی از منابع مختلف وارد بدن شود، از مسیر معده-روده‌ای داخل خون سپس در استخوان‌ها و دندانها انباشته یا از طریق کلیه دفع میشود. این روند جذب سیستمیک فلوراید نامیده میشود. در استفاده موضعی که فلوراید صرفا روی دندانها زده میشود، مکانیسم اثر متفاوت است. در این حالت فلوراید مانع از دست رفتن مواد معدنی سطح دندان میشود و اگر شروع پوسیدگی در نقاطی از مینای دندان وجود داشته باشد، فلوراید با معدنی کردن دوباره این نقاط از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری میکند.
 |
حتما بخوانید : بوی بد دهان کودکان چه علتی دارد ؟ |
همچنین فلوراید روی میکروارگانیسم‌های دهانی موثر است و سبب کاهش تولید اسید توسط این میکروارگانیسم‌ها میشود. از طرفی، فلوراید وارد مینای دندانهای تازه رویش یافته میشود و باعث افزایش معدنی شدن (اصطلاحا بلوغ مینا) و کاهش آسیب‌پذیری نسبت به پوسیدگی خواهد‌شد. پس فلوراید نه تنها در پیشگیری از ضایعه جدید پوسیدگی روی دندان موثر است، بلکه در توقف یا حداقل کند کردن روند پیشروی ضایعات پوسیدگی فعال اولیه روی سطح دندان نقش مهمی دارد.
انواع فلوراید تراپی در کودکان
فلوراید تراپی در کودکان در دو دسته کلی تقسیم میشود :
۱- فلوراید تراپی تری
دو نوع فلورایدتراپی داریم، مدل اول فلوراید تراپی تری نام دارد. یک مایع با قاشقک های مخصوص در دهان بچه ریخته میشود، این ماده ۴ دقیقه در دهان کودک در مطب دندان پزشکی نگه داشته میشود و پس از بیرون ریختن ماده فلوراید لازم است کودک تا دو ساعت از خوردن هر گونه ماده غذایی خودداری کند.
۲- فلوراید تراپی وارنیش
برای بچه هایی که سن پایینتری دارند و احتمال قورت دادن ماده فلوراید بالار است از وارنیش استفاده میشود. این مدل مانند یک لاک کوچک روی تک تک دندان ها مالیده میشود. در این مدل چون میزان ماده در دهان و دندان کودک بسیار کمتر از مدل قبل است، اگر کودک مواد را قورت دهد مشکلی ایجاد نخواهد شد. فلوراید تراپی کودکان معمولاً شش ماه یکبار انجام میشود اما برای کودکانی که پوسیدگی دندان های انها زیاد است هر سه ماه انجام میگیرد.
قورت دادن ماده فلوراید برای کودکان مضر است و باعث ایجاد مسمومیت فلوارید میشود.
زمان مناسب برای فلورایدتراپی کودکان چیست ؟
برخی کودکان زیر سه سال به دلیل خوردن شیر در شب، پوسیدگی های وسیعی در دندانهای جلویی دارند. برای این کودکان که دندان های جلویی پوسیده دارند فلوراید تراپی قبل از سن ۳ سالگی نیز انجام میشود. طبق آمار فلوراید تراپی دندان ها حدود ۲۶% پوسیدگی دندان ها را کم میکند. فلوراید تراپی هر شش ماه یکبار در مطب دندان پزشکی انجام میشود. معمولاً پس از سه سالگی که اولین ویزیت دندان پزشکی کودکان انجام میشود، فلوراید تراپی نیز آغاز میگردد.
فلورایدتراپی یا وارنیش فلوراید یکی از روش‌های مناسب جهت پیشگیری و کاهش پوسیدگی دندان در کودکان است. طی سال‌های اخیر وزارت بهداشت طرح انجام فلورایدتراپی کودکان را در مدارس و کودکستان‌های کشور اجرا کرده است.
فلوراید تراپی چگونه انجام میشود ؟
برای فلوراید تراپی متخصص کودکان مراحل زیر را انجام میدهد :
- ابتدا سطح کلیه دندانها با برس مخصوص تمیز می شود
- سطح تمام دندانها به ژل فلوراید آغشته می شود
- ژل فلوراید حدود ۴ دقیقه در مجاورت دندان قرار می گیرد.
- در تمام مراحل پشت کودک حالت عمودی داشته سر کمی به سمت جلو خم می شود و ساکشن در دهان کودک قرار میگیرد تا از بلع فلوراید ممانعت به عمل آید.
- پس از گذشت ۴ دقیقه اضافات ژل با گاز استریل یا پنبه برداشته می شود. در این مرحله کودک آب دهان خود را بطور کامل خارج می کند.
- کودک نباید بعد از فلوراید تراپی دهانش را بشوید و تا نیم ساعت باید از خوردن و آشامیدن اجتناب کرده
- در صورت مشاهده علایمی نظیر دل درد و تهوع ، به کودک شیر بخورانید. این حالت به ندرت اتفاق می افتد و آن زمانیست که کودک مقدار زیادی از ژل را ببلعد.
- فلوراید تراپی کودکان زیر ۲ سال یا کودکانی که مهارت خارج کردن بزاقندارند ، انجام نمی شود.
- فلوراید تراپی هم برای دندانهای شیری و هم برای دندانهای دایمی قابل انجام است ولی بیشتر در ۶ سالگی همزمان با رویش اولین دندان دایمی انجام می شود.
مزایای فلوراید تراپی چیست ؟
فلوراید میتواند مواد معدنی را به سطح دندان یعنی جایی که باکتریها مینای دندان را از بین برده‌اند، بازگرداند و آن را ترمیم کند. همینطور این درمان دندانپزشکی میتواند رشد باکتریهای مضر دهان را مهار کند و از حفرههای بعدی جلوگیری نماید. فلوراید پوسیدگی دندان را از بین نمی‌برد اما میتواند سطح بیرونی دندان را قویتر نماید و از پوسیدگی بیشتر جلوگیری نماید. اگر دندان شما پوسیده شده است، شما با فلوراید تراپی می‌توانید از نفوذ آن به قسمتهای داخلی یعنی پالپ دندان جلوگیری نماید. به این ترتیب آن میتواند از عصبکشی دندان نیز جلوگیری نماید.
با اینکه بیشتر مردم تصور می‌کنند فلوراید تراپی فقط برای کودکان انجام میشود، اما اینطور نیست و برای بزرگسالان نیز مناسب است. طبق تحقیقاتی که در سال‌های اخیر صورت گرفته است کودکان و نوجوانانی که در طول یکسال از درمان‌های فلوراید استفاده کرده‌اند، ۴۳درصد کمتر از بقیه به پوسیدگی دندان و حفره مبتلا شده‌اند. همینطور قبل از اینکه فلوراید به خمیر دندانها اضافه شود، افرادی که از آب آشامیدنی حاوی فلوراید استفاده می‌کردند، ۴۰ تا ۶۰ درصد کمتر از بقیه دچار پوسیدگی و حفره دندان می‌شدند.
 |
حتما بخوانید : مراقبت از دندان در دوران بارداری |
عوارض استفاده از فلوراید
استفاده از میزان بالای فلوراید به شکل منظم، مشابه هر داروی دیگر عوارضی را در پی خواهد داشت، به ویژه در کودکان مصرف منظم فلوراید باید با احتیاط باشد. مصرف بالای فلوراید ممکن است منجر به مسمومیت شود. علائم مسمومیت با فلوراید ، تهوع ، استفراغ و درد شکم است. دندان های دائمی تا سن ۸ سالگی به طور کامل تشکیل میشود، تنها استثناء دندان عقل است که در دوران بزرگسالی می‌روید. تاج بخشی از دندان است که در دهان دیده میشود.
مصرف بیش از حد فلوراید در زمان شکل‌گیری دندان ابتلا به فلوروسیس را به دنبال دارد که با سفید یا قهوه‌ای شدن دندان یا ایجاد لکه سفید روی دندان همراه است. شدت عارضه از تغییر رنگ جزیی تا ناهنجاری‌های سطح دندان متغیر است. فلوروسیس پس از روییدن دندانها بروز نمی‌یابد. فلوروسیس زیبایی دندان را مخدوش میکند، اما بیماری محسوب نمی‌شود و غالباً آن‌قدر ملایم است که فقط متخصصین دندانپزشکی می‌توانند آن را تشخیص دهند. اکثر موارد فلوروسیس در کودکانی مشاهده میشود که در مصرف مکمل فلوراید زیاده روی کرده‌اند یا در کنار نوشیدن آب دارای فلوراید خمیردندان فلورایددار را نیز هنگام مسواک زدن خورده‌اند.
آیا فلوراید تراپی برای همه نیاز است؟
دوبار مسواک زدن در طول روز بهترین راه برای از بین بردن پلاکها از سطح دندانها و لثهتان است. استفاده از نخ دندان و دهانشوئهها نیز برای دسترسی به سطوحی که با مسواک امکان تمیز کردن آنها وجود ندارد، نیز ضروری است. شما می‌توانید دندانهای خود را فقط با آب بشوئید اما استفاده از خمیردندانهای حاوی فلوراید میتواند تاثیر آن را چندین برابر نماید. فلوراید به طور طبیعی در منابع مختلف مثل آب آشامیدنی وجود دارد. به طور کلی شما می‌توانید فلوراید را از دو طریق دریافت کنید. از خمیر دندان و درمان‌های دندانپزشکی یا آب آشامیدنی و رژیم غذایی.
اگر شما دندان پوسیده یا حفره داشته باشید، درمان فلوراید برای شما نیاز است.
اگر شما از تحلیل لثه یا حساسیت دندانی رنج می‌برید، درمان فلوراید میتواند به شما در سلامت دندانهایتان کمک زیادی بکند. همینطور اگر هزینهی درمان‌های عصبکشی و تاج دندان یا بریج برای شما زیاد است، فعلا می‌توانید برای مدتی از فلوراید تراپی استفاده کنید تا پوسیدگی دندان را مهار نمایید.
ثبت ديدگاه