دندان قروچه کودکان

دندان قروچه کودکان یک اصطلاح پزشکی است که برای فشردن دندان‌ها و قفل کردن فک به کار می‌رود. این عادت در میان کودکان زیر ۱۱سال بسیار شایع است و ۲ تا ۳ نفر از هر ۱۰نفر آن را دارند. بیشترین دندان قروچه زمانی اتفاق می‌افتد که دندان‌های شیری کودک در حال افتادن و جایگزینی با دندان‌های دائمی است.  

شیوع این عادت به‌ تازگی بیشتر شده که نشان‌دهنده آن است که کودکان نمی‌توانند استرس‌های‌شان را با بازی از بین ببرند. این اتفاق اغلب در خواب عمیق یا زمانی که کودک تحت استرس زیادی قرار دارد، می‌افتد. این عادت اغلب یک رفتار طبیعی قلمداد می‌شود و تنها  زمانی که منجر به درد، سایش شدید دندان‌ها یا مشکلات خواب می‌شود ممکن است جدی گرفته شود.

علت دندان قروچه کودکان در خواب چیست؟

علت دندان قروچه کودکان یکی از سوالاتی است که پدر و مادرها خیلی از ما می پرسند. در جواب به این سوال باید بگوییم که ، دندان‌ قروچه کودکان دلایل احتمالی متفاوتی دارد که یکی از آن ها، خروپف کردن است. وقتی کودک خروپف می کند، سیستم گلیمفاتیک (سیستم پاکسازی مغز) او به خوبی کار نمی کند و درنتیجه فرد به خواب عمیق فرو نمی رود. وظیفه سیستم گلیمفاتیک این است که موقع خواب  مواد زائد عصبی (نوروتاکسین) را از مغز پاک می کند.

تماس با مطب خورشید

از آنجایی که کودک در سن رشد است، خواب یکی از مهم ترین عواملی است که به پرورش مغز و دندان های او کمک می کند. به همین خاطر هیچگاه نباید مسائلی که مخل خواب او می شوند (از جمله دندان‌ قروچه) را نادیده بگیرید. مثلا یک خروپف ساده در کودکی ممکن است در بزرگسالی تبدیل به بیماری های قلبی یا مغزی مزمن شود.

یکی دیگر از دلایل رایج دندان‌ قروچه، بخصوص در کودکان، کرم روده است. این مسئله ممکن است کمی خاطرتان را ناراحت کند. برای هیچ پدر و مادری خوشایند نیست که بداند فرزندش کرم روده دارد ولی این مسئله خیلی اوقات اتفاق می افتد و والدین باید از آن اطلاع داشته باشند.

علائم و نشانه های دندان‌ قروچه کودکان

شناخت نشانه ها و علایم دندان قروچه کودکان میتواند به شما در پیشگیری و درمان به موقع آن کمک کند ، این نشانه ها عبارتند از :

  • فک‌درد
  • مشاهده لایه‌ای غیرمعمول روی دندان ها
  • نامنظم بودن دندان ها
  • مشاهده دندان شکسته یا خردشده
  • کراس بایت (نامنظم بودن  دندان ها و دشواری در جویدن غذا)
  • شنیده صدای بلند دندان‌ قروچه در شب
  • احساس خواب‌آلودگی در بعدازظهرها
  • خستگی، عصبی بودن و تمرکز نداشتن
  • نفس کشیدن از دهان
  • گودی و سیاهی زیر چشم
  • مشکلات گوارشی
  • حساسیت پوستی
  • آسم
اولین ویزیت دندانپزشکی کودکان چه فوایدی به همراه دارد حتما بخوانید : اولین ویزیت دندانپزشکی کودکان چه زمانی باید باشد

چگونه دندان قروچه کودکان را تشخیص دهیم؟

شاید بتوان علت مهم و مشکل اصلی دندان قروچه کودکان عدم آگاهی از انجام آن دانست . از آن جا که خود کودک متوجه دندان قروچه رفتن نمی‌شود تشخیص وجود اختلال دشوار خواهد بود. بنابراین در زمان خواب او را زیر نظر گرفته و ببینید آیا صداهای ساییدن دندان‌ها می‌آید؟ از خواهر یا برادر کودک که در اتاق باهم می‌خوابند نیز بپرسید. اگر فرزند شما هنگام خوردن غذا از آسیب‌های فک یا درد شکایت دارند می‌تواند نشانه برکسیزم باشد.

بررسی کنید که آیا کودکتان از موضوع خاصی نگران یا عصبانی است؟ ارتباطات او با همسالان یا دوستانش در مهد کودک را با همکاری یک روانشناس بررسی کنید. اگر احساسات ناراحتی و خشم با صدای دندان قروچه در خواب همراه باشد نشانه یک مشکلی است که نیاز به حل دارد. عوامل استرس زا به طور کلی تاثیر شدیدتری بر کودکان دارد. پس شما باید راه‌های کاهش استرس‌های کودکان را را بلد باشید و انجام دهید.

عوارض دندان قروچه کودکان چه عواقبی دارد ؟

باید بدانید که عوارض دندان قروچه کودکان کمتر از بزگسالان است و به ندرت موجب مشکلات و اختلالات جدی میشود، اما ضروری است در صورتیکه دندان کودک به نظر ساییده یا از بین رفته می آید، حساس شده و درد میکند یا کودک دچار درد فک و مفاصل فک شده است، به دندانپزشک مراجعه شود.

دندان قروچه کودکان چه مشکلاتی برای سلامت دندان ها دارد؟

ممکن است در نوجوانان نیاز به روکش موقت یا «نایت گارد» (محافظ شبانه) باشد. برای جلوگیری از این عارضه و کاهش استرس کودک کوشش کنید، رژیم غذایی کودک حاوی مقدار آب کافی و فراوان باشد و او را به ورزشهای کششی یا ماساژ ترغیب کند. به طور کلی میتوان این عوارض را اینگونه بررسی کرد :

  • صدای دندان قروچه به هنگام شب
  • سردردهای صبحگاهی
  • درد عضلات فک و صورت
  • مشکلات مربوط به فک مانند بیماری‌های مفصل فکی گیجگاهی (TMJ). البته بیشتر کودکانی که دندان قروچه می‌کنند. مشکلات مربوط به TMJ را نخواهند داشت، تا زمانی که دندان ‌قروچه‌ی آن‌ها بسیار شدید شود.
  • دندان شکسته و یا ترک‌خورده
  • ساییده شدن مینای دندان
  • حساسیت زیاد (نسبت به دما) و یا لق شدن دندان
  • آسیب به دندان، شکستن پرکردگی‌های دندان و آسیب به لثه‌ها
  • تغییر شکل دادن زبان
  • تورم (در برخی از موارد) در کنار فک پایین که به دلیل قفل شدن دندان‌ها ایجاد می‌شود.

نحوه درمان دندان قروچه کودکان چگونه چیست ؟

برای از بین بردن دندان قروچه کودکان  بهتر است اول علت آن را پبدا کرده و ، در حالت کلی با روش های زیر میتوان این مشکل را درمان کرد ، که عبارتند از :

  • استرس و اضطراب و همچنین فشارهای روحی و روانی را کم کنید. این کار نه تنها باعث ترک دندان قروچه می شود بلکه فواید زیاد دیگری نیز برای سلامتی شما به دنبال دارد.
  • برای معاینه نزد یک متخصص دندانپزشک بروید و مشکل خود را با او در میان بگذارید.
  • از محافظ شبانه دندان استفاده کنید. با تجویز دندانپزشک این محافظ را باید در هنگام خوابیدن در دهانتان بگذارید.
فلوراید چه مزایا و معایبی برای سلامتی دندان دارد حتما بخوانید : فلوراید ماده ای برای حفاظت و سلامتی دندان ها
  • ورزش کنید. بهترین روش برای خالی شدن از استرس و فشارهای روانی ورزش است.
  •  مواد غذایی سالم استفاده کنید. به جای مصرف فست فود و یا نوشابه و غذاهای سرخ کردنی، مصرف میوه و سبزیجات را بیشتر کنید. با اینکار از استرستان کاسته می شود و آرامش بیشتری کسب می کنید.
  •  استفاده از دمنوش های گیاهی نیز برای کاهش استرس قبل از خواب به شدت توصیه می شود.
  •  مصرف آدامس را ترک کنید، زیرا آدامس احتمال بروز دندان قروچه را بیشتر می کند.

به خاطر داشته باشید

دندان قروچه کودکان چه علت روانی داشته باشد و چه علت جسمی، باید بتواند با تکنیک‌های آرامش‌بخش قبل از خواب آن را کنترل کند. کودک را همراهی کنید قبل از خواب یک دوش آب گرم بگیرد یا چند دقیقه به یک موسیقی آرام گوش دهد یا حتی کتاب بخواند. برای دندان‌قروچه‌هایی که براثر استرس ایجاد می‌شوند درباره علت از کودک سوال کنید و درصد پیدا کردن راهی برای کمک به او باشید. 
اگر مسئله پیچیده است سعی کنید از یک مشاور کودک برای حل آن کمک بگیرید. بیشتر بچه‌ها زمانی که دندان‌های شیری‌شان را از دست می‌دهند دندان قروچه را ترک می‌کنند اما برخی تا نوجوانی این عادت را با خود دارند. 

تماس با مطب دندانپزشکی خورشید