تاج دندان چیست ؟

تاج دندان (Dental Crown) یک کلاهک (Cap) دندان شکل است که برای پوشش و ترمیم سایز و شکل دندان ها، همچنین استحکام و بهبود ظاهر آنها روی دندان قرار می گیرد. تاجهای دندانی زمانی که در مکان مورد نظر نصب می شود ممکن است بسته به هدف کاربرد آن و یا سلامت دندان به طور کامل یا جزئی قسمت مرئی دندان را تا امتداد خط لثه بپوشانند.

برخی از کاربردهای تاج دندان عبارت اند از:

  • شکستگی دندان
  • پوسیدگی دندان
  • عصب کشی
  • پر کردن دندان به طور وسیع

همچنین ممکن است دندانپزشکان برای بهبود ظاهر دندان‌هایی که پر کردگی تغییر رنگ یافته‌ای دارند یا برای محکم کردن بریج یا دندان مصنوعی در جایشان از یک تاج استفاده کنند.

ممکن است تاج‌ها به طور کامل یا جزئی، دندان را تا امتداد خط لثه، بسته به هدف و سلامت دندان، پوشش دهند. قبل از انجام هرگونه درمانی، حتما در مورد انواع مختلف تاج، از جمله طلا یا آلیاژ طلا، اطلاعات کسب کنید.

تماس با مطب خورشید

تاج دندان چه کاربردی دارد؟

همانگونه که در بالا نیز تا حدودی توضیح دادیم ، کاربرد تاج دندان ممکن است برای بهبود ظاهر دندان هایی که در اثر پُرشدگی دچار تغییر رنگ شده اند و یا برای استحکام دندان مصنوعی باشد. از این تاج روی پایه ایمپلنت نیز استفاده می شود که در این حالت به آن پروتز دندان مصنوعی می گویند. این نوع تاج دندان باید روی اباتمنت با پیچ یا چسب، محکم شود. 
گاهی اوقات برای اصلاح طرح لبخند دندانپزشک مجبور است پیش از نصب لمینت یا کامپوزیت برخی از دندان های  پوسیده را ترمیم کند. درصورتیکه، پوسیدگی بسیار شدید باشد یا دندان روت کانال شود، جهت هماهنگی دندان عصب کشی شده با سایر دندانهایی که قرار است لمینت یا کامپوزیت شود، تاج همرنگ سایر لمینت ها روی دندان ترمیم شده قرار می گیرد.

تاج دندان ممکن است در شرایط زیر برای بزرگسالان مورد استفاده قرار گیرد:

  • محافطت از دندان های ضعیف در برابر شکستگی یا برای نگه داشتن قسمت های ترک خورده یک دندان 
  • ترمیم دندانی که شکسته و یا دندانی که به شدت پوسیده شده است.
  • به منظور پوشش و حمایت از دندانی که دارای یک پُرکردگی عمیق است و دیگر چیزی از دندان باقی نمانده است.
  • برای نگه داشتن یک بریج دندانی در مکان
  • به منظور پوشش دندان های بد شکل و یا دندان هایی که دچار تغییر رنگ زیادی شده اند.
  • برای پوشش دهی ایمپلنت دندان
  • برای ترمیم های زیبایی
پوسیدگی دندان کودکان چه مشکلاتی را با خود به همراه دارد ؟ حتما بخوانید : پوسیدگی دندان کودکان را باید جدی بگیرید

انواع مختلف تاج دندان کدام است ؟

امروزه انواع مختلف تاج‌های دندانی وجود دارد که هر یک جنبه‌های مثبت و منفی خود را دارند.

۱- طلا و آلیاژ طلا :

در دندانپزشکی از طلا برای ترمیم دندان بیش از ۴،۰۰۰ سال است که استفاده می‌شود. امروز دندانپزشکان اغلب طلا را با فلزات دیگر مانند پالادیوم، نیکل یا کروم ترکیب می‌کنند که این باعث افزایش قدرت تاج و کاهش هزینه‌ی آن می‌شود.

تاج‌های طلایی دندان ممکن است به رنگ نقره یا طلا باشند. این تاج‌ها به ندرت ترک می‌خورند یا شکسته می‌شوند، به راحتی ساییده نمی‌شوند و مقدار کمی از دندان برای قرار گرفتن آنها تراشیده می‌شود. این تاج‌ها بسیار بادوام هستند و می‌توانند برای چندین دهه دوام داشته باشند. بعضی از مردم از تاج‌های آلیاژ طلایی به روی دندان‌های آسیابی که خارج از دید هستند استفاده می‌کنند.

۲- پرسلن :

تاج‌های چینی دندان محبوب‌ترین نوع تاج‌های سرامیکی هستند. این تاج‌ها گزینه‌ی طبیعی‌تری هستند، اما به اندازه‌ی بعضی از تاج‌ها قوی نیستند. از آنجا که تاج‌های پرسلن ظاهر طبیعی‌ای دارند، اغلب در دندان‌های جلویی استفاده می‌شوند، چون بیشتر به چشم می‌آید. پرسلن به پایه‌ی ساخته شده از فلزات گرانبها مانند طلا متصل می‌شود. این تاج‌ها نسبتا قوی و طبیعی هستند، اما گاهی اوقات فلز زیر پوشش پرسلن مانند یک خط تیره قابل مشاهده است. این تاج‌ها دارای نقاط ضعفی هستند که می‌توانند ترک بخورند یا اینکه بشکنند. بسیاری از مردم این تاج‌ها را برای دندان‌های جلو و عقب انتخاب می‌کنند.

۳- تمام پرسلن :

تاج سرامیک معمولا از دی اکسید زیرکونیوم که یک ماده قوی می‌باشد، ساخته شده است. معمولا به خوبی با رنگ دندان‌های مجاور هماهنگ می‌شود. افرادی که به فلزات آلرژی دارند می‌توانند به آسانی از این نوع تاج بدون هیچ گونه عوارض جانبی استفاده کنند.

با این حال، تاج‌های تمام سرامیکی معمولا به اندازه تاج‌های ساخته شده از پرسلن که به فلزات گرانبها وصل می‌شوند قوی نیستند. البته این تاج‌ها  ممکن است دندان‌های روبه‌رویی خود را بیشتر از فلزات یا تاج‌های چسبی بسایند.

۴- سرامیک پرس شده :

یک تاج سرامیکی فشرده با پرسلن پر شده است، اما پایه‌ی آن از جنس دیگری از سرامیک ساخته شده است، مانند دی اکسید زیرکونیوم که از تاج تمام سرامیکی قوی‌تر خواهد شد. این کار باعث می‌شود که تاج بسیار با دوام شود و ظاهر طبیعی پرسلن را حفظ کند. دوام این تاج طولانی‌تر از آنهایی است که به طور کامل از سرامیک و یا پرسلن ساخته شده‌اند.

انواع مختلف تاج دندان کدام است

۵- تمام رزین :

تاج‌های تمام چسبی از ترکیب پلاستیک‌هایی به رنگ دندان که غیر سمی و به صورت دانه‌های شیشه‌ای هستند، ساخته می‌شوند. این نوع از تاج‌ها، مقرون به صرفه‌ترین نوع تاج است ولی راحت‌تر از تاج‌های دیگر ساییده می‌شوند. در مقایسه با تاج‌های ساخته شده از پرسلن که به فلزات گرانبها متصل هستند، به احتمال زیاد بیشتر شکسته می‌شوند. در بسیاری از موارد، تاج‌های چسبی به عنوان یک تاج موقت به جای یک تاج دراز مدت و دائمی استفاده می‌شود.

نحوه قرارگیری تاج دندان چگونه است ؟

دندانپزشک برای قرار دادن تاج دندانی مراحل زیر را انجام میدهند :

  • معاینه کامل و دقیق دندان ها توسط دندانپزشک و اینکه آیا اگر تاج دندان ها پوسیده باشند در معرض عفونت قرار داشته باشند باید در ابتدا ترمیم کانال ریشه انجام شود
  • آماده سازی برای دریافت تاج و بی حس نمودن دندان ها در امتداد سطح جویدن و اطراف آنها
  • ایجاد فضا برای نصب تاج دندان
  • پر کردن دندان ها در صورت نیاز توسط دندانپزشک
  • دریافت روکش موقت برای محافظت دندان ها تا آماده سازی تاج دندان دائم
  • قالب گیری و ارسال قالب به لابراتور
  • برداشتن تاج دندان موقت، بررسی هماهنگی رنگ تاج دائمی و در نهایت نصب تاج دندان دائم

نکات مراقبتی از تاج دندانی چیست ؟

با مراقبت صحیح و منظم از تاج های دندانی می توانید ماندگاری و طول عمر آنها را تا سال های مدیدی تضمین نمایید:

۱- پرهیز از خوردن غذاهای چسبنده و سفت:

درست است که دوام و استحکام تاج های دندانی بالا است اما با این وجود می توانند همانند دندان های طبیعی دچار آسیب شوند. جویدن یخ یا آب نبات های سفت می توانند تاج دندان شما را خرد کرده و یا بشکنند. غذاهای چسبنده و یا غذاهایی که نیاز به جویدن زیاد دارند نیز می توانند باعفث شل شدگی یا ضعیف شدن تاج های دندانی شوند. از این رو بهتر است که حتی الامکان از خوردن این غذاها خودداری نمایید. 

۲- مسواک زدن و استفاده از نخ دندان:

تاج دندان ممکن است مصنوعی باشد اما دندان های پشتی آنها طبیعی بوده و قطعا به به بهداشت روزانه نیاز دارند. حتی اگر تاج کل سطح دندان را پوشانده باشد شما باز هم باید دندان را با دقت مسواک بزندی تا پلاک و جرم روی آن را نپوشاند. استفاده از نخ دندان نیز بسیار حائز اهمیت بوده چرا که با نخ دندان می توانید ذرات مواد غذایی بین تاج و لثه را در دندان مجاور خود از بین ببرید. گاهی ممکن است که با خوردن غذاهای داغ یا سرد دچار حساسیت شوید که در این صورت بهتر است از خمیردندان های مخصوص دندان های حساس استفاده نمایید. 
پلاک دندان چگونه ایجاد و راه های درمان آن چیست ؟ حتما بخوانید : پلاک دندان چگونه ایجاد میشود ؟

۳- دوری کردن از عادت های بد:

آیا شما هم عادت دارید ناخن هایتان را بجوید؟ یا مفلا سر مداد و اشیاء سخت؟ این عادات بد نه تنها می توانند تاج های دندانی را بشکنند بلکه دندان های طبیعی را نیز دچار شکستگی و آسیب می نمایند. علاوه بر این اشیاء سخت می توانند بین لثه های شما قرار گرفته و به آنها آسیب بزنند. پس اگر تا کنون موفق به ترک این عادات بد نشده اید سعی نمایید پس از دریافت تاج های دندانی این عادات را کنار بگذارید و سلامتی دندان های طبیعی و ماندگاری تاج های دندانی را تضمین نمایید. 

به خاطر داشته باشید :

طول عمر بهتر در تاج های طلا و آلیاژهای فلزی است، در حالی که تاج های چینی کمی در مقابل فشارها مقاومت کمتری دارند اگر شما از گروهی هستید که شب ها در خواب دندان هایتان را به می سایید ممکن است دچار مشکل شوید. در عوض، تاج چینی که به فلز متصل می شود دوام بیشتری دارد. هر دو تاج بر پایه ظروف بسیار مقاوم در برابر سایش هستند، اما اگر از آن ها با خشونت رفتار کنید تاج دندان ها از بین خواهند رفت. در ضمن، طلا و فلزات ب این که مقاوم هستند ولی برای دندان ها ملایم هستند.

اگرچه گاهی اوقات تاج ها از بین می روند ولی اگر از آنها به خوبی مراقبت کنید تاج ها می توانند سال ها برای شما عمر کنند. بهترین راه برای رسیدن به این هدف رعایت کردن بهداشت دهان و دندان مناسب است. تمیز کردن دندان ها و مسواک زدن دندانهایتان هر روز باید صبح و شب انجام شود. از مسواک های استفاده کنید تا دندان هایتان را بتواند به طور کامل تمیز کند، بخصوص دندان های پشتی را از پلاک ها تمیز کند. مهمتر از همه، بررسی های منظم با دندانپزشک شما کلید حفظ بهداشت دهان و دندان است تا شما مجبور نباشید از تاج ها استفاده کنید

تماس با مطب دندانپزشکی خورشید