بی حسی دندان
بی حسی دندان در دندانپزشکی یکی از اقدامات گریز ناپذیراست و به عنوان یکی از مهمترین اقدامات قبل از ارائه خدمات دندانپزشکی ، ایجاد بی حسی دندان بیمار است که می تواند بسته به محل بی حسی و بافت لثه بیمار میزان درد آن شدت و ضعف داشته باشد . به همین دلیل است که معمولا بیماران اعلام کنند میزان درد متفاوتی را در هر بار بی حسی تجربه کرده اند و گاهی در احساس درد زیاد دندانپزشک را مقصر می دانند.
اما ممکن است برای برخی از افراد این سوال مطرح باشد که آیا بی حسی دندان ها امری لازم است و آیا میتوان در برخی از درمان ها از انجام این کار صرف نظر کرد . البته باید بگوییم اکثر افرادی که از انجام این عمل خودداری میکنند و یا از آن میترسند معمولا افرادی هستند که از تزریقات ترس و وحشت دارند ولی ما در اینجا هستیم تا فواید و عللی که از بی حسی دندان استفاده میشود را با شما بررسی کنیم .
انواع مواد بیحسی دندان برای روش‌های دندانپزشکی
جالب است بدایند که دندانپزشکان بیشتر از لیدوکائین برای بی حسی دندان به صورت موضعی استفاده میکنند. البته تعداد زیادی داروهای دیگر نیز وجود دارد که نام همه آنها به «کائین» ختم میشود. احتمال واکنش آلرژیک بیماران به این داروها بسیار کم است.
داروی بی حسی دندان تنها بخشی از مواد تزریق شده را تشکیل می‌دهد. مایع تزریق شده شامل موارد زیر نیز هست:
- نوعی دارو به نام وازوکنستریکتور. این دارو رگ‌های خونی را تنگ میکند. که این باعث میشود بیحسی بیشتر طول بکشد.
- یک ماده شیمیایی که مانع از تجزیه شدن وازوکنستریکتور میشود.
- هیدروکسید سدیم، که به عملکرد داروی بی‌حس کننده کمک میکند.
- کلرید سدیم، که به داروی بیحسی کمک میکند وارد خون شوند.
تزریق بیحسی دارای دو نوع است. یکی تزریق بلاک که تمامی منطقه‌ای از دهان، مانند یک طرف فک پایین را بی‌حس میکند. دیگری بیحسی انفیلتراسیون است که ناحیه کوچکتری، در اطراف محل تزریق، را بی‌حس میکند.
زمان مناسب تزریق داروی بی حسی دندان
زمانی که دندانپزشک سوزن تزریق داروی بی حسی دندان را وارد بافت مورد نظر می کند ابتدا چند قطره از آن را تزریق می نماید و پس از چند ثانیه مکث سوزن را به محل مشخص که معمولا با کمک حس لامسه آن را پیدا می کند وارد کرده و و با تکیه بر تجربه زیادی که کسب کرده تزریق را کامل میکند. بسته به بافت محل تزریق در هر بیمار میزان ورود سوزن به آن متفاوت است . روند تزریق دارو باید به آهستگی انجام شود زیرا تزریق سریع ممکن است علاو ه بر آسیب به بافت موجب واکنش منفی نسبت به داروی بی حسی شود.
چه وقت دندان بی حس میشود ؟
اولین علامت های شروع بی حسی در فک با گزگز کردن لب در سمت بی حس شده و در فک پایین با احساس گزگز و سنگینی در لب و زیر سمت بی حس شده اتفاق می افتد. با پیشرفت و تکمیل بی حسی، شما احساس می کنید لب و زبانتان ورم کرده و اندازه آن بسیار بزرگتر از معمول شده است. معمولا با انجام اولین تزریق، بی حسی کامل اتفاق می افتد اما گاهی عواملی مانند اضطراب و خستگی بیمار، مصرف الکل و داروهای مخدر و همچنین مسیرهای مختلفی که اعصاب در فک افراد مختلف طی می کنند سبب می شوند بی حسی به تاخیر بیفتد و نیاز به تزریق کارپول های بعدی باشد.
بعد از آنکه کار شما در مطب دندانپزشکی تمام می شود و شما مطب را ترک می کنید، معمولا هنوز اثر داروی بی حسی باقی است و ممکن صحبت کردن یا غذا خوردن برای شما مشکل باشد. در این مدت، مراقب باشید که گونه و زبان بی حس شده خود را گاز نگیرید، زیرا ممکن صدمات بسیار شدیدی به بافت دهانتان وارد کنید.
 |
حتما بخوانید : لبخند لثه ای و روش های اصلاح آن چگونه است ؟ |
چرا بعد از بی حسی دندان همچنان درد را احساس میکنیم ؟
یکی از سوالاتی که معمولا مراجعین از ما میپرسند این است که را بعد از استفاده از ماده بی حسی دندان همچنان درد را در ناحیه دندان احساس میکنیم ، در جواب به این سوال بهتر است این نکات را بدانید :
۱- ترس و اضطراب
از مهمترین و اثرگذارترین عواملی که مانع بی حسی دندان می شوند ترس و استرس است ، اگر شما به عنوان یک بیمار به ترس و استرس خود واقف هستید با روش های کنترل و مدیریت این استرس می توانید بسیاری از مشکلات ناشی از عدم بی حسی سریع را برطرف کنید .برای درمان استرس و کنترل آن بهترین راه مراجعه به روان درمانگر و یا استفاده از دارو است . اهمیت رفع این استرس بسیار بالا است زیرا عاملی است که تاثیری دو جانبه دارد از طرفی استرس در روند بی حسی فرد اختلال ایجاد میکند و از سوی دیگر به دلیل عدم بی حسی و تحمل درد بیشتر اضطراب بیمار افزایش می یابد . بنابراین هر چه زودتر آ نرا از بین ببرید رضایت مندی بیشتری خواهید داشت .
۲- بیمارانی که تجربه حمله پانیک داشته اند
برای این بیماران بی حسی تداعی کننده حملات پانیک آنها خواهد بود بنابر این با تمهیدات دارویی قبل از شروع درمان می توان بی حسی موفق تری را فراهم ساخت
۳- ترس از خفگی به دنبال بی حسی
بعضی از افراد نگران بسته شدن مجرای گلویشان در اثر بی حسی هستند باید به این دست از بیماران اطمینان داد که بی حسی های دهانی کوچکترین مشکلی برای تنفس ایجاد نخواهند کرد .
۴- ترس از خفگی به دلیل بیحسی:
بعضی از افراد ممکن است که خیال کنند با بی‌حس شدن مجرای گلویشان بسته میشود یا اینکه تنفسشان مختل میشود. انواع مختلف بی‌حسی‌های دهانی کوچکترین اختلالی در تنفس ایجاد نمی‌کنند. این اطمینان به شما داده میشود که شما تنفس طبیعی خواهید داشت. گاهی ممکن است در بعضی از انواع بی‌حسی‌های بلاک، ته گلوی خود احساس بیحسی هم بکنید اما این حس کوچکترین اختلالی در تنفس به وجود نمی‌آورد. همچنین رفلکس بلع شما از ناحیهٔ دیگری در خارج دهان منشأ می‌گیرد بنابراین بلع شما هم به‌ندرت ممکن است مختل شود.
۵- بیماران مبتلا به اعتیاد و بی حسی :
بیمارانی معتاد به مواد مخدر و الکل اغلب ترس زیادی از بی‌حس نشدن دارند. این قضیه البته در مطالعات هم بررسی‌شده است. مواد مخدری مانند کوکائین خودشان خاصیت بی‌حس‌کننده دارند و مواد افیونی هم ضد درد هستند؛ اما در افراد معتاد، به دلایل فیزیولوژیک و روانی، مقاومت در برابر بی‌حس نشدن ممکن است ایجاد شود یا اینکه مدت‌زمان بیحسی را از زمان افراد عادی کمتر کند.
کوکائین از برداشت نوراپی‌نفرین ممانعت میکند روی دستگاه عصبی مرکزی هم بر تغییر حس درد تأثیر می‌گذارد. همچنین روی فشارخون هم اثر می‌گذارد. مواد مخدر به‌طورکلی پاسخ گیرنده‌های حسی و درد را تغییر می‌دهند بنابراین ممکن است که پاسخ بی‌حسی‌هایی که روی این گیرنده‌ها اثر دارند هم تغییر بکند.
به‌علاوه اختلالات استرسی و فوبیا در میان افراد مبتلا به اعتیاد به مواد مخدر و الکل بیشتر است و شیوع بی‌حس نشدن هم در این افراد بیشتر است. اعتیاد بیماری خانمان‌سوز است و نیاز به درمان دارد ولی انجام درمان دندانپزشکی برای افراد مبتلا به این بیماری و بیحسی کامل با روش‌های مختلف قابل انجام است و اعتیاد مانع از این نیست درمان بدون درد برای بیماران انجام شود.
۶- بیماران مبتلا به اهلرزدانلوس:
اهلرزدانلوس یک بیماری از نوع اختلالات ارثی نادر بافت همبند هستند که در آن نقایص ژنتیکی موجب بروز مشکلاتی در تولید، ساختمان یا فرآوری کلاژن میشود. علائم آن افزایش محدودهٔ حرکات مفصل، شکنندگی و افزایش قابلیت ارتجاعی پوست است. هرچند که تعداد افراد مبتلا به این سندرم زیاد نیست ولی برخی مطالعات نشان داده است که مبتلایان اهلرزدانلوس ممکن است که در درمان دندانپزشکی به‌دشواری بی‌حس شوند. البته استفاده از بی‌حس‌کننده متنوع‌تر مشکل بی حسی این بیماران را حل میکند.
 |
حتما بخوانید : لق شدن دندان کودکان را جدی بگیرید |
عوارض احتمالی بیحسی دندان یا بی حس کننده‌ی موضعی تزریقی
همانند بسیاری از داروهای دیگر، داروهای بی‌حس کننده‌ی موضعی یا داروی بی حسی دندان نیز عوارضی را همراه با خود خواهند داشت. هر چند احتمال بروز چنین آثار جانبی از شخصی به شخص دیگر متفاوت است، لذا آگاهی از آنها بسیار ضروریست. برخی از آثار و عوارض جانبی ممکن این داروها عبارتند از:
- ایجاد اشکال موقت در خوردن، نوشیدن و صحبت کردن بلافاصله پس از دریافت تزریق
- امکان بروز احساس سرگیجه، تاری دید و از دست رفتن موقت کنترل و هماهنگی عضلانی
- احتمال بروز سر درد یا حالت تهوع یا حتی استفراغ
- گاهی برخی از افراد توانایی یادآوری مراحل واقعی درمان خود را از دست می‌دهند.
- امکان بروز واکنش‌های آلرژیک وجود دارد و علائم آن بصورت جوش، سوزن سوزن شدن پوست (بخصوص لب‌ها) و مشکلات تنفسی ظاهر می‌شوند.
- در برخی موارد وخیم نادر، ممکن است رشته‌های عصبی به دلیل برخورد اتفاقی سوزن آسیب ببینند.
- ممکن است هماتوم در ناحیه‌ی تحت تزریق روی دهد. در این حالت با برخورد سوزن با عروق خونی، لکه‌هایی متورم و پر از خون ایجاد می‌شوند.
- ممکن است داروهای بی‌حس کننده، آثاری را بر روی نواحی دور از دهان صورت، مانند پلک‌ها، ایجاد کنند. این مسئله گاهی می‌تواند به ناتوانی در پلک زدن منجر شود. با این وجود، این آثار، پس از برطرف شدن ماده‌ی بی‌حس کننده، از بین خواهند رفت.
- ممکن است به دلیل وجود مواد تنگ کننده‌ی عروق در این داروها، قلب اندکی سریع‌تر از حالت طبیعی خود بتپد.
ثبت ديدگاه