ارتودنسی روشی مناسب برای نافرمی دندان ها

ارتودنسی دندان چیست ؟

ارتودنسی دندان از قدیمی ترین زیرشاخه های دندانپزشکی است. این واژه از دو بخش اصلی تشکیل شده که مجموع هر دو بخش آن در زبان یونانی به معنی صاف کردن یا ردیف دندان ها است. به عبارتی ما با کمک این رشته دندانپرشکی دندان های ناصاف را اصلاح و درمان میکنیم. و طبق یک تعریف مدرن تر ارتودنسی شاخه ای از دندانپزشکی است که دندان های نامرتب را ردیف می کند و ناهنجاری فک ها را جراحی و اصلاح میکند.

چرا ارتودنسی لازم است ؟

در واقع با کمک ارتودنسی دندان ها و فک هایی را که در جای نامناسبی قرار می گیرند اصلاح می کنند. دندان هایی که در جایگاه نامناسبی قرار می گیرند و شکل نامتعارفی دارند مشکلات بهداشتی مختلفی ایجاد می کنند. تمیز نگه داشتن دندان ها سخت تر می شود. بیماری که دندان های نامرتبی دارد در معرض خطر ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری های پریودنتال قرار دارد.

این وضعیت به دندان هایی که مسئول جویدن غذا هستند فشار بیشتری وارد می کند و متعاقبا در طولانی مدت عوارض مختلفی به جا می گذارد از جمله:

• پوسیدگی دندانها
• مشکلات لثه ای
• خوب جویده نشدن دندانها و مشکلات گوارشی
• سردرد
• مشکلات TMJ
• احساس درد درگردن، شانه و پشت
• همچنین دندان های کج و نامرتب به زیبایی ظاهر شخص آسیب می زند.

روش‌های متداول ارتودنسی

برای نظم بخشیدن به دندان ها ، دندانپزشک بعد از بررسی وضعیت دندانها بهترین روش درمانی را برای بیمار مشخص میکند ، این روش میتواند یکی از روشهای زیر باشد :

۱- ارتودنسی ثابت

بریس‌های استاندارد از سیم‌ها و براکت‌های فلزی تشکیل می‌شود که روی دندان‌ها ثابت می‌شود تا آنها را با اعمال نیرو به سمت موقعیتی بهتر هدایت کند. جابجا کردن دندان‌ها فرایندی زمان‌بر است و سیم‌ها و براکت‌ها باید به طور منظم توسط متخصص دستکاری و تنظیم شود.

بریس سرامیکی جایگزینی شفاف برای بریس فلزی است و چون همرنگ دندان است جلب توجه نمی‌کند. بریس سرامیکی از مواد شیشه‌ای نیمه‌شفاف ساخته می‌شود، براکت‌ها لک نمی‌شود و تغییر رنگ نمی‌دهد، بریس تا پایان درمان ظاهر اولیه خود را حفظ می‌کند.

حتما بخوانید : بی حسی دندان در بارداری امکانپذیر است ؟

۲- ارتودنسی دیمون

این نوع از تکنولوژی متفاوتی بهره می‌گیرد، سازو کار لغزشی کشویی، جایگزین براکت‌های سیمی معمول و کش می‌شود. در نتیجه درمان کوتاه‌تر و مراحل آن سریع‌تر می‌شود، بیمار در طول درمان راحت‌تر است. سیستم دیمون نیروهای قوی‌تری را به دندان‌هایی وارد می‌کند که بی نظمی آنها شدیدتر است. از آنجایی که بخش‌های سرامیکی و استیل ضدزنگ وضوح کمتری دارند، بیمارانی که نگران نظر اطرافیان درباره انجام دادن این درمتن هستند، نوع دیمون را ترجیح می‌دهند.

۳- ارتودنسی لینگوال

تعداد قابل توجهی از مراجعین ارتودنسی بزرگسالانی هستند که ترجیح می‌دهند اطرافیان متوجه تحت درمان بودن ایشان نشوند و بتوانند روابط اجتماعی خود را بدون مشکل دنبال کنند. بنابراین جای تعجب ندارد که محبوبیت روش‌های ارتودنسی نامرئی در میان بزرگسالان و نوجوانان رو به فزونی است.

وسایل نوع لینگوال (Lingual) پشت دندان‌ها قرار داده می‌شود و بنابراین عملاً نامرئی است. سازو کار این نوع از درمان و ارتودنسی فلزی یکسان است، با این تفاوت که سیم‌کشی این بار پشت دندان است. عادت کردن به بریس لینگوال زمان بیشتری می‌برد و هزینه آن نیز به دلیل ساخت سفارشی آنها بالاتر است، اما گزینه بهتری برای بیمارانی است که به هر دلیلی نمی‌خواهند دیگران متوجه درمان ارتودنسی‌شان بشوند.

۴- بریس خودباز و بسته شونده

بریس خودباز و بسته شونده سیستم منحصر به فردی دارد که ضرورت استفاده از کش یا فلز را از بین می‌برد و سایش روی دندان‌ها را کاهش می‌دهد. به این ترتیب نیروهای وارده بر روی دندان‌ها خفیف‌تر می‌شود و ضرورت دستکاری و تنظیم کاهش می‌یابد. به علاوه نگهداری از این نوع بریس و تمیز کردن آن آسان‌تر است و بدون کشیدن دندان می‌توان مشکلات بیشتری را درمان کرد.

۵ – ارتودنسی نامرئی

پلاک شفاف ارتودنسی نامرئی به تدریج دندان‌ها را به سمت موقعیت بهتر حرکت می‌دهد. در این روش از مجموعه پلاک‌های پلاستیکی شفافی استفاده می‌شود که به خوبی روی دندان می‌نشیند. به جای آن که سیم‌ها هر چند هفته یک بار سفت شود، پلاک جدیدی در اختیار بیمار قرار داده می‌شود تا دندان‌ها به تدریج مرتب شود. البته بیمار باید به طور تمام وقت به جز هنگام غذا خوردن، مسواک زدن یا نخ کشیدن از پلاک استفاده کند. پلاک زمانی دندان‌ها را صاف می‌کند که روی آنها قرار داده شود.

۶- ارتودنسی متحرک

این نوع گاهی برای اصلاح اختلال‌های بایت و تاثیر بر رشد فک کودکان و انواع پلاک نگهدارنده توصیه می‌کنند. زمانبندی و مهارت در استفاده از این نوع شرط لازم موفقیت درمان است، بنابراین دندانپزشک توصیه‌های لازم برای استفاده از بریس را به والدین کودک اطلاع می‌دهد. اگر چه بیمار می‌تواند پلاک ارتودنسی متحرک را از دهان خارج کند، اما ارتودنسی متحرک زمانی نتیجه‌بخش است که طبق دستور دندانپزشک از آن استفاده شود. امروزه وسایل متحرک پیشرفته‌تری برای نوجوانان و بزرگسالان در دسترس است.

زمان شروع اصلاح دندان چه زمانی است ؟

اگرچه درمان به روش ارتودنسی در هر سنی می‌تواند به طور مؤثری انجام شود اما معاینه و ارزیابی‌های لازم برای این روش باید در حدود سن ۷ سالگی انجام شود. هر چقدر روش ارتودنسی زودتر و در سنین پایین‌تری انجام گیرد، مشکل مربوطه سریع‌تر حل خواهد شد و احتمال موفق بودن درمان بیشتر خواهد بود.

در حال حاضر روش‌های درمانی مدت‌داری برای بیماران واقع در سنین ۷ تا ۱۱ سال وجود دارد که می‌تواند آثار و فواید چشمگیری را برای این افراد، به ویژه در صورتی که ناهنجاری‌های فک وجود دارد، به دنبال داشته باشد. استفاده از این روش‌ها می‌تواند در جلوگیری از بروز بعضی از بیماری‌های دهان و دندان و یا تشدید این بیماری‌ها نیز تأثیر زیادی داشته باشد. درمان این گونه از مشکلات و ناهنجاری‌های دهان و دندان در کودکانی که هنوز در سن رشد هستند، به ما امکان می‌دهد تا بهتر بتوانیم به نتایج مورد نظر خود دست پیدا کنیم. در واقع دستیابی به اغلب این نتایج در بزرگسالانی که استخوان‌های صورت و فک آنها به طور کامل رشد پیدا کرده است، ممکن است به سادگی امکانپذیر نباشد. علاوه بر آن، درمان زودهنگام در کودکان می‌تواند موجب ساده‌تر شدن درمان‌های دیگر در آینده و یا اصلاً رفع نیاز به چنین درمان‌هایی شود.

حتما بخوانید : اولین ویزیت دندانپزشکی کودکان چه زمانی باید باشد ؟

علت درد در حین درمان چیست ؟

درد ناشی از بریس‌های ارتودنسی معمولاً از همان زمانی که این بریس‌ها برای اولین بار نصب می‌شوند، شروع نمی‌شود. فرایند نصب انواع ارتودنسی ثابت دندان نیز به خودی خود لزوماً درد و ناراحتی به همراه ندارد، هر چند ممکن است بعضی از افراد به شما بگویند که نصب بریس‌ها کار طولانی و آزاردهنده‌ای است. با این حال معمولاً درد و ناراحتی ناشی از نصب بریس‌ها و عوارض ارتودنسی دندان مدت زیادی طول نمی‌کشد و به فاصله کوتاهی بعد از آنکه این لوازم در جای خود قرار داده شد، درد آن برطرف می‌شود.

البته یک واقعیت را نباید فراموش کرد و آن اینکه در روش ارتودنسی ثابت تلاش میشود تا دندان‌های شما در خلاف جهت قبلی رشد خود حرکت داده شوند و مسلماً این کار می‌تواند کمی درد به دنبال داشته باشد. اما حرکت دندان‌ها بسیار به آرامی و ملایمت انجام می‌شود و این گونه نیست که دندان‌های شما یک‌دفعه از یک جا به جای دیگر منتقل شوند و درد شدیدی ایجاد کنند. دقت کنید که معمولاً عوامل دیگری غیر از حرکت خود دندان است که می‌تواند باعث بروز درد و ناراحتی برای شما شود.

هزینه ارتودنسی

هزینه درمان به عوامل بسیاری بستگی دارد مانند:

• نوع درمان: بسته به این‌که از چه تجهیزاتی مانند ثابت، متحرک استفاده کرده باشید هزینه درمان تفاوت می‌کند.
• مدت زمان ارتودنسی: معمولا طول درمان برای کودکان، کم‌تر است. در بزرگسالان و یا بیمارانی که نامرتبی شدید دندان دارند معمولا طول درمان و استفاده از روش‌های مختلف درمانی نیاز به هزینه بیشتر دارد.
• تجربه دندانپزشک: بسته به شهرت و تخصص متخصص ارتودنسی هزینه درمان تغییر می‌کنند. معمولا دندانپزشکان با تجربه هزینه بیشتری دریافت می‌کنند.
• جراحی: اگر موقعیت فک شما به گونه‌ای باشد که علاوه‌بر درمان نیاز به جراحی داشته باشید، هزینه جراحی نیز به هزینه نهایی اضافه می‌شود.
• نوع مواد ارتودنسی: معمولا استفاده از ارتودنسی شفاف با براکت‌های سرامیکی هزینه بیشتری نسبت با ارتودنسی با براکت فلزی خواهد داشت.