آبسه دندان چه مشکلاتی ایجاد میکند ؟

آبسه کیسه‌ای حاوی مایعات چرکی است که در اطراف ریشه‌ی دندان عفونی شده ایجاد می‌شود و سن‌ و سال هم نمی‌شناسد. آبسه ، عفونتی است که به علت پوسیدگی دندانی، بیماری پریودنتال یا یک ترک دندانی بوجود می آید. این عوارض می توانند اجازه ورود باکتری ها به داخل پالپ ( بافت نرم دندان  شامل اعصاب، عروق خونی و بافت همبندی) را داده و منجربه مرگ پالپ شوند.

اگر دندان‌تان آبسه کرده است، حواس‌تان باشد که آبسه‌ دندان به‌ خودی‌ خود درمان نمی‌شود، بلکه حتما باید به دندان‌پزشک یا اِندودِنتیست (متخصص ریشه‌ی دندان) مراجعه کنید. درصورتی‌که آبسه‌ دندان درمان‌ نشده باقی بماند، عفونت موجود در آن ممکن است از ناحیه‌ی فک به سایر نواحی بدن از جمله سر و گردن سرایت کند.

آبسه ها چند نوع دارند ؟

سه نوع آبسه وجود دارد:

۱- آبسه‌ی جینجیوال یا مربوط به لثه

این آبسه فقط مربوط به خود لثه است و اصلاً دندان یا لیگامنت پریودنتال (بافت نرم بین دندان و استخوان آلوئولار فک) را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.

۲- آبسه‌ی پریودنتال

این آبسه از استخوان‌های حمایت‌کننده‌ی دندان شروع می‌شود.

۳- آبسه‌ی پری‌ اپیکال

این آبسه از بافت نرم دندان یعنی پالپ یا مغز دندان شروع می‌شود.

چه زمانی آبسه دندان خود را نشان میدهد ؟

مکانیسم و عملکرد آبسه اینگونه است که منطقه محدودی از چرک ناشی از عفونت باکتریایی شده و سیستم ایمنی بدن به عفونت واکنش نشان می دهدبدن  گلبول های سفید خون را به محلول عفونت می فرستد تا به مقابله با آن بپردازد. چرک مخلوطی از سلولهای مرده و زنده خون آنزیم ها و بقایای تخریب شده سلول ها و بافت هاست وقتی که راهی برای خروج چرک وجود داشته باشد آبسه دندان تشکیل می شود.

آبسه دهانی میتوانند در جاهای مختلفی از دهان تشکیل شوند ، مثل بافت های لثه و همینطور در کنار ریشه های دندان و بافت های مربوط به دندان . البته علت تشکیل آن میتواند تروما یا همان باقی مانده های غذت در عمق لثه و همچنین باکتری ها و پالپ های دندانی باشد و با حتی بیماری پریودنتال .

حتما بخوانید : سرطان دهان چگونه ایجاد میشود ؟

افراد با مقاومت کم بدن در معرض تشکیل بیشتر آبسه ها هستند. در ابتدا آبسه ممکن است موجب سردرد شود که می تواند شدید باشد. هنگام آبسه دندان عصب دندان می تواند عفونی شود عفونت از لثه گذشته و در دهان باز شود وقتی آبسه به دهان راه باز می کند درد کاهش می یابد اما درمان دندانپزشکی بایستی انجام شود.

آبسه دندان چه علایمی دارد ؟

بیماری آبسه می تواند به دو دسته تقسیم بندی شود. آبسه پریودنتال و آبسه پری آپیکال که هر کدام بخش های مختلفی از بافت را درگیر می کنند. آبسه پریودنتال معمولا با درگیر کردن استخوان های مجاور دندان آسیب دیده، تشکیل می شود. 

نوع پری آپیکال نیز انتهای ریشه دندان پوسیده را درگیر می کند. آبسه هایی که در انتهای ریشه تشکیل می شوند. در انتهای دندان و روی لثه ایجاد می شوند. اما آبسه های پریودنتال می تواند از استخوان های فک عبور کند و در قسمت های بیرون دهان مانند زیر چانه بیرون زده شوند.

علائم آبسه‌ عبارت‌اند از:

• درد
• تورم
• قرمزی لثه
• احساس مزه‌ی ناخوشایند در دهان
• احساس درد هنگام جویدن
• فک‌درد
• تب
• تورم غدد لنفاوی
• مشکل تنفس یا بلع

گاهی‌ اوقات آبسه موجب ایجاد برآمدگی جوش‌مانندی روی لثه می‌شود که اگر فشارش بدهید، مایع چرکی داخلش خارج خواهد شد. این علامت از بارزترین نشانه‌ی آبسه دندان است.

چگونه از آبسه جلوگیری کنیم ؟

از آنجایی که آبسه به دلیل وجود فضای باکتریایی در دهان ایجاد می شود.  در یکی از معمولا ترین روش های پیشگیری از آبسه ، رعایت بهداشت دهان و دندان است. از آنجایی که معمولا آبسه های پریودنتال به دلیل ماندن غذا در میان دندان ها  و در نتیجه آن عفونت لثه بین دندانی ایجاد می شود. با رعایت بهداشت دهان و دندان می توان از به وجود آمدن این نوع از آبسه ها جلوگیری نمود.

اما اگر این نوع از آبسه ها ایجاد شد. باید به سرعت درمان شود و با رعایت بهداشت از احتمال ایجاد مجدد آن جلوگیری نمود. همچنین آبسه های پری آپیکال معمولا به دلیل پوسیدگی های عمیق دندانی و عدم رسیدگی به آنها ایجاد می شود. بنابراین اگر دندان پوسیده به موقع درمان نشود، احتمال ایجاد آبسه پری آپیکال وجود دارد.

از روش های پیشگیری آبسه های دندانی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده منظم و مرتب از مسواک، دهانشویه و نخ دندان
• انجام چکاپ های شش ماهه دندان پزشکی و درمان به موقع دندان های پوسیده
• درمان دندان های لق و یا ترک خورده بلافاصله پس از متوجه شدن
• کنترل مصرف قند و شیرینی جات به منظور کنترل سلامت دندان ها
• عدم مصرف نوشابه به دلیل اینکه مواد قندی آن در بلند مدت موجب سوراخ شدن دندان ها و ایجاد تخلخل در دندان می شود.

چگونه آبسه را درمان میکنند ؟

آبسه باید بلافاصله درمان شود. برای درمان آبسه ، دندانپزشک ممکن است موارد زیر را انجام دهد:

• برای شما آنتی بیوتیک هایی را به منظور از بین بردن باکتری های عفونت زا تجویز کند.
• یک سوراخ در دندان ایجاد کند و با تخلیه ی عفونت، درد شما را تسکین دهد.
• به منظور از بین بردن پالپ آلوده به عفونت دندان، در ریشه دندان شما یک کانال ایجاد کند.
• دندان را بکشد. این حالت ممکن است زمانی الزامی شود که شما تمایلی به ایجاد یک کانال در ریشه دندان خود نداشته باشید و یا قبلا این کار را انجام داده اید اما عملکرد مناسبی نداشته و درد و عفونت باقی مانده اند.
• شما و دندان پزشکتان باید با هم مشورت کنید و تصمیم بگیرید که کدام روش برای درمان آبسه شما بهتر است.

برای کاهش درد و ورم، می توانید مقداری یخ را در یک کیسه قرار داده و دور آن را با یک حوله بپوشانید و روی گونه خود قرار دهید. همچنین برای کاهش درد می توانید از دارو های مسکن بدون نسخه استفاده کنید. اگر سیگاری هستید (سیگار، قلیان، پیپ و …) سعی کنید در طول دوره درمان مقدار کمتری بکشید.

حتما بخوانید : لق شدن دندان چه علتی دارد ؟

دندانپزشک برای از بین بردن آبسه دندان چه میکند ؟

آبسه‌ها باید باز شوند تا عفونت حاوی باکتری تخلیه شود. برای این کار از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. به همین منظور دندانپزشک یکی از روش های زیر را برای از بین بردن و رفع مشکل آبسه انجام میدهد :

ترکاندن آبسه‌ی پری‌ اپیکال

برای برداشتن این آبسه نیاز به درمان کانال ریشه است، بدین ترتیب که از یک مته‌ی مخصوص دندانپزشکی برای ایجاد سوراخی در دندان مرده استفاده می‌شود تا عفونت بتواند خارج شود. در این مرحله بافت‌های آسیب‌دیده‌ی پالپ دندان هم برداشته می‌شوند و در آخر، برای این که باز هم عفونت ایجاد نشود، از یک ماده‌ی پرکننده در فضای ایجاد شده استفاده می‌شود.

تخلیه آبسه‌ی پریودنتال

این آبسه باید تخلیه و بافت اطراف آن باید تمیز شود. بعد از آن، سطح ریشه‌ی دندان هم باید توسط یک روش پاکسازی و تمیز کاری عمیق لثه (scaling and planing) کاملاً تمیز شود تا دندان التیام پیدا کند و از ایجاد عفونت‌های بیش‌تر پیشگیری شود.

جراحی آبسه دندان

ممکن است در مواردی که فرد دچار آبسه‌ی پری‌اپیکال و عفونت مکرر و عودکننده باشد، لازم باشد که بافت‌های آسیب‌دیده و مشکل‌دار را به وسیله‌ی روش‌های جراحی که هر جراح دهانی می‌تواند انجام دهد، برداریم.

در افرادی که آبسه‌ی پریودنتال و عفونت عودکننده دارند، احتمالاً به شکل‌دهی مجدد بافت لثه و برداشتن پاکت پریودنتال توسط جراحی نیاز است.در صورتی که عفونت حتی بعد از جراحی هم دوباره عود کند، دندان باید کشیده شود.